Qarshi davlat universiteti alimardonova mohichehra bahromovna maktabgacha va boshlang

Tadqiqotning obyekti sifatida ta’limiy o‘yinlardan foydalangan holda 
maktabga tayyorlov tizimida bolalarni kognitiv rivojlantirish jarayoni olingan. 
Tadqiqotning predmetini maktabgacha va boshlang‘ich ta’lim uzviygida 
ta’limiy o‘yinlar vositasida maktabga o‘tish yoshidagi bolalarda kognitiv 
ko‘nikmalarni rivojlantirishga doir ta’lim shakllari, metodlari, usullari va vositalari 
tashkil etadi. 
Tadqiqotning usullari. Tadqiqot muammosini o‘rganish jarayonida nazariy 
tahlil, empirik tahlil, kuzatish, anketa so‘rovlari, pedagogik eksperiment, kognitiv 
ko‘nikmalari ko‘rsatkichlarini aniqlashga doir diagnostik metodar hamda 
matematik-statistik tahlil kabi ilmiy tadqiqoti metodlaridan foydalanildi. 
Tadqiqotning ilmiy yangiligi 
shaxs kognitiv rivojlanish strategiyasi, kognitiv rivojlantirish muammolari va 
yechimlari, xususiyatlari, integrativ ta’limni amalga oshirish bosqichlari falsafiy, 
psixologik, pedagogik manbalarning nazariy-metodik jihatiga ko’ra ochib berilgan; 
maktabgacha va boshlang‘ich ta’lim uzviyligida maktabga tayyorlov 
mashg‘ulotlarida bolalar kognitiv ko‘nikmalarini rivojlantirish modelining 
mazmunli va protsessual bloklari perseptiv ko‘nikmalar, intellektual ko‘nikmalar va 
mnemonik ko‘nikmalarni diskret rivojlantirish asosida takomillashtirilgan; 
bolalarni kognitiv rivojlantirish va maktabga tayyorlashga qaratilgan 
mashg‘ulotlar tashkil etilishini ta’minlovchi perseptiv, intellektual va mnemonik 
ko‘nikmalarni rivojlantiruvchi ta’limiy o‘yinlar asosida takomillashtirilgan 
metodikaning samaradorlik ko‘rsatkichlari kognitiv, faoliyatli va hissiy-sezgili 
mezonlariga ko’ra aniqlashtirilgan; 
evolyutsion xususiyatga ega bo‘lgan shaxsning kognitiv rivojlanish fenomeni 
yaqin rivojlanish hududlari tushunchasi, ichki nutqni o’stirish g‘oyalariga ko’ra 
takomillashtirilgan. 
Tadqiqotning amaliy natijalari quyidagilardan iborat:
maktabga tayyorlov guruhi bolalarining perseptiv, intellektual va menemonik 
ko‘rsatkichlarini rivojlantirish jarayonining mazmuni va amalga oshirish bosqichlari 
amaliy tajribalar asosida aniqlashtirilgan; 

---

8 
ta’limiy o‘yinlardan foydalangan holda bolalarni maktabga tayyorlov 
mashg‘ulotlarida kognitiv rivojlantirishning takomillashtirilgan metodikasi ishlab 
chiqilgan; 
maktabgacha va boshlang‘ich ta’lim uzviyligida maktabga tayyorlash 
jarayonida ta’limiy o‘yinlardan foydalanib bolalarni kognitiv rivojlantirishning 
tarkibiy-funksional modeli ishlab chiqilgan va sinovdan o‘tkazilgan; 
tadqiqot davomida maktabgacha va boshlang‘ich ta’lim uzviyligida maktabga 
tayyorlov mashg‘ulotlarini tashkil etish hamda pedagoglarni bolalarni kognitiv 
rivojlantirish metodikasidan foydalanishga tayyorlashni metodik ta’minotini 
takomillashtirishga doir tavsiyalar ishlab chiqilgan.