R valijonov, O. Qobulov, A. Ergashev

STR E SSN IN G ASO SIY SABABLARI
Stressning sababi. Stressning sababi haqida turli nisbiy nazariyalar mavjud. 
Stressning asosiy sababi esa o ‘zgarishlardir. H ar qanday o ‘zgarish, agar u ijobiy 
bo‘lsa ham o‘z doirasida qo ‘llanib turgan muvozanatni buzadi. Uning natijasida 
alohida xodimlar qiyin stress holatiga tushib qolishi oqibatida ishdan ketishga 
ham majbur bo‘ladilar. Menejer stress paydo bo‘lishini sezib qolsa, ortiqcha stressga 
olib keluvchi omillami bartaraf qilish uchun kurashish kerak, shuning uchun u 
stress belgilarini yaxshi bilishi kerak.
Shaxsiy omillar. Har bir individ tashkilot bilan bog‘liq bo‘lmagan turli faoliyatda 
qatnashadi. Bunday qism an voqealar stressning potensial sababi b o ‘lishi va 
natijalami pastlab ketishiga olib kelishi mumkin.
Unga oila a ’zolaridan birining o ‘limi, ajralish, kasallik, shuningdek, tan jarohati 
va boshqalar katta ta ’sir ko‘rsatadi.
Ammo hayotdagi ijobiy voqealar, masalan: to ‘y, xizmat lavozimi bo'yicha 
ko‘tarilish, lotereyaga chiqqan yutuq ham shunday salbiy stressni vujudga keltirishi 
mumkin. Stressni boshqarish va yuqori m ehnat unumdorligiga erishish hamda 
stressni kamaytirish uchun quyidagilar zarur:
— o ‘z xodimlarining moyilligi va qobiliyatini, ehtiyojini baholash hamda ularga 
mos ish hajmi va turini tanlash;
— agar xodimda yetarli darajada asosi bo'lsa b a’zi bir ishlami bajarishdan voz 
kechish, agar zarur bo ‘lib qolsa xuddi shu ishni bajarish zaruriyatini tushuntirish, 
ishdagi m uhim yo‘nalishni belgilash;
— huquq doirasini, m as’uliyatni, ishlab chiqarish natijasidan ikki yoqlama 
aloqalardan foydalanib aniq tasvirlash;
— m a’lum vaziyatlarga mos talablar asosida sardorlik usulidan foydalanish;
— samarali ish uchun rag'batlantirishni ta ’minlash;
S tressni yuzaga chiqaruvchi om illar
Tashkily
1
. 
0
‘rta charchoqlik.
2. Rollar konflikti.
3. Rollaming noaniqligi.
4. Qiziqarsiz ish.