R. X. Maksudov

{6.19-rasm).
151

---

6.19-rasm .
Tasm aning, uzatm aning oMchamlari ilashish m oduliga bogMiq 
boMib, qiymatlari 6.14, 6.1 5-jadvallarda berilgan.
Tishlining tasma oMchamlari
6 .14-jadval
M odul, 
m, m m
t
S
h
H
t
2
6,28
1,8
1,5
3,0
0,6
3
9,42
3,2
2,0
4,0
0,6
4
12,57
4,4
2,5
5,0
0,8
5
15,71
5,0
3,5
6,5
0,8
7
21,99
8,0
6,0
11,0
0,8
Tishli tasma, g ‘ildirak tishlarning soni va tasm aning eni
6.15-jadval
Modul, m, 
m m
2
3
4
5
7
GMldirak 
tishlar soni
7
^min
10
10
14
14
17
7
^max
115
120
120
120
120
Tasm adagi 
tishlar soni
7
^min
40
40
48
48
56
7
*-тах
160
160
250
200
140
Tasm aning 
eni v, mm
5 - 2 0
1 2,5-50
2 0 - 1 0 0
2 5 - 1 0 0
4 0 - 1 2 5
Ilova:
1. T a sm a n in g
lx
, qadam hisobida yoki tasmadagi tishlar 
sonini quyidagi qatordan olinadi: 45, 48, 50. 53, 56, 60, 63, 67, 71, 75.
152

---

80, 85, 90, 100, 105, 112, 115, 125, 130, 140, 150, 160, 170, 180, 190, 
200,210, 220,235.
2. Tasmaning hisobiy uzunligi 
Lx = z r -t
3. Tasm aning eni quyidagi qatordan olinadi: 5, 8, 10, 12.5, 16, 
20, 25, 32, 40, 50, 63, 80, 100, 125, 160, 200 mm.
6.11-§ Tishli tasmali uzatm alarning hisobi
Tishli tasmalarni ishga layoqatligi uning tortish darajasi bilan 
belgilanadi, tortish darajasi esa eni 1 mm bo‘lgan tasmaning uzata olishi 
mumkin bo‘lgan solishtirma kuch bilan belgilanadi, shartli belgisi 
[K0]
. 
[cr0] ning qiymati m odulga bog‘liq bo‘lib, quyidagicha olinadi:
m,
mm
2
3
4
5
7
Wol
N/mm
5
9
25
30
32
Uzatmada uzatilayotgan quvvat 
R\
ga va aylanish soni «, ga 
nisbatan 6.16-jadvaldan ilashish moduli m va yetaklovchi shkivning 
tishlar soni 
z x
qabul qilinadi.
6.16-jadval
"i,
min'
i
Uzatish soni Rj kVt bo‘lganda ilashish moduli 
m
(suratida) va 
tishlar soni 
z x
(mahrajda) ni qiymatlari.
0,6
и
1,5
2,2
3
4
5,5
7,5
11
15
22
30
3000 Хб Хб Хб