Rus dilindən tərcümə edən: Nəriman Əbdülrəhmanlı Bir cavanın qeydləri I fəSİL

www.vivo-book.com 
135 
onlara özlərinin xüsusi şəxsi baxışlarından çıxış eləyirlər. 
Amma nənəyə, məlum deyil nəyə görə, elə zəngin otaq 
ayırdılar ki, lap ağ elədilər: hamamı, qulluqçular üçün 
hücrəsi, kameristka
52
üçün xüsusi guşəsi və s. və i.a. olan əla 
bəzədilmiş dörd otaq. Həqiqətən də bu otaqlarda bir həftə 
əvvəl hansısa qrande duchesse
53
qalırdı. Bu haqda əlbəttə, 
mənzilin qiymətini daha da qaldırmaq üçün dərhal da yeni 
qonaqlara məlumat verildi. Nənəni otaqların hamısında 
gəzdirdilər, daha doğrusu, itələyə-itələyə apardılar, qarı da 
hər şeyə diqqətlə, ciddiyyətlə baxdı. Artıq başı dazlaşmış 
ahıl kişi olan oberkelner onu bu ilk baxışda ehtiramla 
müşayiət eləyirdi. 
Bilmirəm, onların hamısı nənəni kimə oxşatdılar, amma 
mənə elə gəlir ki, həddən artıq nüfuzlu, başlıcasısa, çox varlı 
xanıma oxşatmışdılar. O saat kitaba qeyd elədilər: “Madam 
ela generale prinsesse de Tarassevitcheva”
54
.Baxmayaraq ki, 
52
xüsusi xidmətçi
53
böyük rəhbər – frans.
54
generalın xanımı knyaz Taraseviçeva – frans.

---

www.vivo-book.com 
136 
nənə heç vaxt knyaginya olmamışdı. Xüsusi xidmətçisi, 
vaqonda xüsusi yer, özüylə gətirdiyi lazımsız bağlama, 
çamadan, hətta sandıqlar yığını güman ki, nüfuzun 
başlanğıcına səbəb olmuşdu; nənənin kreslosu, kəskin 
danışıq tərzi və səsi, onun ən utanmaz, heç bir etiraza 
dözməyən görkəmlə verdiyi suallar, bir sözlə, nənənin bütün 
görkəmi – düz, sərt, hökmlü – hamının ona ehtiramını 
tamamlayırdı. Baxış zamanı nənə aradabir qəfildən kreslonu 
dayandırmağı əmr eləyirdi, mebellərin arasındakı hansısa 
əşyanı göstərirdi, hörmətlə gülümsəyən, amma artıq 
qorxmağa başlamış ober-kelnerə gözlənilməz suallarla 
müraciət eləyirdi. Nənə sualları, yeri gəlmişkən, yetərincə 
pis bildiyi fransız dilində verirdi, beləliklə, adətən mən 
tərcümə eləyirdim. Ober-kelnerin cavablarının böyük bir 
qismi onun xoşuna gəlmirdi, narazı görünürdü. Qarının özü 
də hər şey barədə elə bil, iş haqqında yox, Allah bilir nə 
barədə soruşurdu. Qəfildən məsələn, tablonun – mifoloji 
süjeti olan hansısa məşhur orijinalın kifayət qədər zəif surəti 
qarşısında dayandı. 
– Kimin portretidi?

---