Самарқанд уалаяти мисалинда ) Кирисиу Озбекстан айемги қалаларинин (Бухара, Самарқанд) колеми-жойбарластирилган шешиминде мешиттин тарийхий қалиплесиуи


Download 229.76 Kb.
bet10/20
Sana07.02.2023
Hajmi229.76 Kb.
#1172855
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   20
Bog'liq
Raxim aga

I бап бойинша жувмақлар
1. Зиярат оринлари типологияси классификаcиялаудин улкен материаллиқ, тарийхий тажирийбесине ие.
Бул мақалада Озбекстандаги мешитлер архитектураси бойинша зарурли табий материаллар топланан болип, олардин анализи диний объектларнин томендеги тийкарги типологик қасиетлерин аниқлау имканиятин берди:
* - белгилеу;
* - сийимлилиқ ;
* - функтсионал жойбарлау структураси ;
* - архитектура -макан дузилиси;
* - конструктиу шешим;
* - объекттин қала қураминдаги жайласиуи.
2. Жай ҳам имаратларди классификаcиялаудин тийкарги белгилеринен бири олардин мақсети эсапланади. Бул озгешеликке коре Озбекстандаги заманагой мешитлер 6 тийкарги турге болинен:
1. Тийкарги қала мешитлери (жума ямаса собори);
2. Ҳар шереклик мешитлер (мешит-жума );
3. Жамиетлик мешитлери (миллий мусулман улиума мешитлери);
4. Ауил мешитлери;
5. Мамлекет (мусалла);
6. Ислам маденияти орайлари мешитлери.
3. Озбекстандаги заманагой мешитлер классификаcиясинин таги бир зарурли озгешелиги олардин сийимлилиқи болип табилади. Бул принcипке коре, жана мешитлерди 4 тийкарги группага болиу мумкин:
1. Ири мешитлер (1500 ден артиқ киси сийимлилиқина ие);
2. Ири мешитлер (кеминде 500 киси сиғадиган);
3. Мешит ортасинда (кеминде 200 киси сиғадиган);
4. Киши мешитлер (200 кисиден кем).
4. Озбекстанда жана мешитлер ушин космик жойбарлау шешимлеринин анализи, улиума алганда, диний объектларни проектлестириу ҳам қуриудин заманагой жергиликли амелиятинда дастурий, тарийхан қалиплескен композитсион схемалар қолланилип атир, деп буйдеуге тийкар береди. Ҳазирги уақитта архитектуралиқ ҳам композитсион қасиетлерине коре томендеги мешит турлери кен тарқалган :
* Узинламасина-ексенел;
* Орайлиқ гумбез;
* Ҳаули қураминдаги мешитлер;
* Оз-ара ўқли қурамли мешитлер.


3-БОП Мешитлер архитектурасин қалиплестиндеги заманагой тенденcиялар ҳам олардин шешимлери

Download 229.76 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   20




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling