Ш. А. Абдуллаева

предметни яхши эгаллаши зарурлигини англаш – мотив ҳосил қилишнинг 
муҳим усулларидан ҳисобланади. 
Ўқувчида қуйидагилар орқали стимул ҳосил қилиш мумкин (16-
чизмага қаранг) 
16-чизма 
Хощишга 
таяниш 
+изи=иш ва 
имкониятини 
щисобга олиш 
Муваффа=иятни 
маъ=уллаш 
Вазиятдан 
фойдаланиш 
Ноанъанавий ечи 
мтопиш 
Ма=таш 
Ра=обатни 
маъ=уллаш 
Имконият 
яратиб 
бериш 
Щаракатининг 
натижасини 
кўрсатиш, бащолаш 
Кайфиятини 
кўтариш 
Юту=ларни
кўрсатиш 
Билим олишга 
эхтиёж ту\дириш 
Ы=увчида 
=изи=иш щосил 
=илиш йўллари 

---

133 
Таълим олишнинг мақсади мавҳум, ноаниқ, бўлса, ўқувчи билим 
олишга қизиқмай қўяди, муаллимлар, ота-оналар болаларнинг ўқигиси 
келмайди, деб нолиб юрадилар. Бу ўқув жараёнининг мотив хосил қилиш 
босқичи бўшлигидан далолатдир. Бунда бола муаллимнинг талабларини 
тушунмай, ҳафсаласиз холатда ўқув топшириқларини номигагина бажаради. 
Демак, таълимнинг мақсади ҳар бир ўқувчининг аниқ бир касбни 
(мутахасисликни) эгаллашига йўналтирилган бўлса, ўқувчида шу касб 
эгаллаш учун керак бўладиган фанларни, билимларни эгаллашга майл, 
интилиш, қизиқиш – мотив ҳосил бўлиши учун қулай шароит яратилади. 
Таълим-тарбия тизимига ўқув раҳбарлик қилишнинг 
принсиплари 
Таълим олдига қўйилган вазифаларни муваффақиятли бажариш ва унда 
таълим тизимини бошқариш ва унга ўқув раҳбарлик қилиш фаолиятининг 
савиясига боғлиқ.
Кадрлар тайёрлаш миллий дастурида таълим тизимини бошқариш 
ҳақида шундай дейлади: “Узлуксиз таълим тизими ва кадрлар тайёрлашнинг 
давлат ва нодавлат таълим муассасаларининг таркибий жихатдан ўзгартириш 
ва уларни изчил ривожлантириш давлат йўли билан бошқариб борилади”
1
Таълим тизимига илмий ўқув раҳбарлик асосларини ишлаб чиқиш 
педагогика учун асосий йўналишдир. Баркамол авлодни ўқитиш ва 
тарбиялаш тажрибаларни ўрганиш умумлаштириш бу жараённинг 
қонуниятларни очиб бериш педагогика назариясининг асосий масалаларни 
таълим амалиётига ва фан ютуқларини назарда тутган ҳолда И.А.Каримов 
асарлари асосида ижодий ҳал қилиш педагогиканинг бурчидир. 
И.А.Каримов 
ўз 
асарларида 
келажаги 
буюк 
Ўзбекистон 
Республикасининг органларини ташкил этиш, бошқариш ва уларга раҳбарлик 
фаолиятига доир муҳим принсипларини ҳар тарафлама муфассал ишлаб 
чиқиш.