Butadien olishning asosiy sanoat usullari quyidagilar:
1. Lebedev usuli bo‘yicha etil spirtidan olish.
2. Butanni degidrirlash (bir va ikki bosqichli usullar bilan).
3. Piroliz jarayoni C4 fraksiyasidan ajratib olish.
Butadien ishlab chiqarish hajmlari 1-jadvalda keltirilgan.
Butadien ishlab chiqarish hajmlari
1-jadval
Mamlakatlar
|
Butadiyen ishlab chiqarish hajmi mln.t.
|
|
|
|
|
1960
|
1970
|
1975
|
1980
|
AQSH va Kanada
|
0,9
|
1,6
|
1,8
|
2,7
|
G’arbiy Yevropa
|
0,2
|
0,8
|
1,4
|
2,3
|
Yaponiya
|
-
|
0,4
|
0,6
|
1,0
|
2. Butadienni etil spirtidan olish
Butadienni etil spirtidan olish S.V.Lebedev tomonidan ishlab chiqilgan (Rossiya). Hozirgi paytda ushbu usul bilan 25% ga yaqin butadien olinadi. Ushbu usul yetarli darajada mukammal ishlab chiqilgan. Reaksiya quyidagi tenglama orqali berilishi mumkin:
ZnO/A^Cb 2С2Н5ОН ------n----- ► CH2=CH~CH=CH2 +2H2O + H2
-200 kkal/kg 370 С
Reaksiya murakkab y o i bilan boradi, butadien bilan birga 30% gacha yonaki mahsulotlar (butilenlar, propilen, etilen, vodorod) hosil bo‘- ladi. Rektifikatsiya orqali butadien 90-93% konsentratsiyada ajratib olinadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |