Ta’lim vazirligi termiz davlat universiteti


 Pedagogik kuzatish ilmiy tadqiqot uslubiyoti


Download 0.94 Mb.
Pdf ko'rish
bet10/29
Sana20.12.2022
Hajmi0.94 Mb.
#1036100
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   29
Bog'liq
Kurs ishi Namuna

 
2.2. Pedagogik kuzatish ilmiy tadqiqot uslubiyoti 
Tadqiqotchi qo‘llayotgan bu uslubiyotning ijobiy tomoni shundaki, izlanuvchining 
o‘zi tadqiqotda aynan ishtirok etmaydi. Tadqiq qilinuvchilarni tadqiqot o‘tkazilishidan 
xabardorligi, tadqiqot natijasiga salbiy ta’sir qilishi tadqiqotlar o‘tkazish amaliyotidan 
ma’lum.
4
Hayotdagi oddiy kuzatishdan farqli o‘laroq, tadqiqot olib borishda foydalaniladigan bu 
uslubiyot kuzatish predmetini aniq ajratib o‘rganadi, kuzatilayotgan va undan kutilgan
aniqlangan dalillarni tezlik bilan hisobga olib, lozim bo‘lgan tizimga soladi, qayta ishlaydi
va uni izlanish jarayonida qo‘llashi oson kechadi. Maxsus bayonnomalar, yozuvdagi shartli 
ifodalagichlar tadqiqot jarayonining kechishini osonlashtiradi.
4
Саломов. Р.С. Спорт машғулотнинг назарий асослари. Ўқув қўлланма. Тошкент. ЎзДЖТИ, 2005
йил.


Barcha ilmiy kuzatishlar natijasi kuzatuvchining shaxsiy qobiliyatigagina bog‘liq 
bo‘lmasligi lozim, chunki o‘rganilayotgan dalillar, ularni natijalari ko‘pchilikda turlicha fikr 
hosil bo‘lishiga olib keladi.
Bu uslubiyotning qulay tomoni shundaki, bir vaqtning o‘zida bir necha kuzatuvchi bir 
ob’ektni kuzatishi va natijalarni solishtirib ob’ektiv xulosa chiqarish uchun imkoniyat 
yaratadi. Pedagogik kuzatish ilmiy tadqiqot uslubining tadqiqotchiga qulaylik tug‘diruvchi 
ijobiy tomonlaridan biri shundaki, jarayonga texnik vositalarni qo‘llash, ulardan 
foydalanishni yo‘lga qo‘yishning mumkinligidir.
Kuzatish jarayonida sodir bo‘lgan bahsli, munozarali holat larni olingan foto surat,
kinosyomka, video, magnit tasmasi yozuvi va boshqalar orqali qayta kuzatuvlarni tashkillab 
baxsli, munozarali xulosalarga lozim bo‘lgan tuzatishlarni qilish mumkin buladi. Eng 
muhimi, xulosalarning ob’ektivligiga eri shishning mumkinligi, harakatlarning ijrosidagi 
kamchiliklar yoki yangiliklarni takroriy ko‘rish imkonini mavjudligidir. Lekin qator sport 
turlari, harakat faoliyati va harakat aktini baholashda bahslar, munozaralar qilishga to‘g‘ri 
keladi. Xulosalar sub’ektiv bo‘lib yakuniy xulosa natijasiga salbiy ta’sir qilish hollari ham 
uchraydi. 
Hozirgi zamon jismoniy madaniyat nazariyasida harakat larning ijrosi, bajarilishidagi 
ayrim dalillar va ular haqidagi xulosalarda noaniqlikka yo‘l qo‘yilishi kuzatiladi. Masalan, 
badiiy gimnastika, akrobatika, suvga sakrash, figurali uchish va boshqalarda harakatni 
ifodalanishining bayoni faqat ko‘z bilan baholanadi. Qator hakamlarning har biri o‘z fikrini 
subektiv xolatda o‘zicha bayon qiladi, umumiy xulosa umumlash tirilib, so‘ng yakuniy 
baholar qo‘yiladi. Pedagogik kuzatish uslubiyoti tadqiqotchi yoki kuzatuvchidan o‘ta kuchli 
salohiyatni talab qiladi. 
Pedagogik kuzatish ilmiy tadqiqot uslubida nisbatan keng foydalaniladigan 
uslublardan biri, natijani aniq hisobga olish uslubiyotlaridan biri x r o n o m ye t r l a sh d i 
r. «Xrono»-vaqt, «metr»-o‘lchov demakdir. Bunda harakatni bajarish uchun sarflangan 
vaqtga qarab natija tahlil qilinadi. Masalan, 800 metrga yugurishda har bir 100 metr uchun 
sarf bo‘lgan vaqt yoki dars, trenirovka mashg‘ulotining boshidan oxirigacha mashg‘ulot 
zichligini aniqlash maqsadida mashg‘u lotning asosiy vaqti samarasiga baho berish uchun 
xronomerlashdan foydalaniladi.



Download 0.94 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   29




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling