Tariyx fakulteti


Download 119.02 Kb.
bet7/10
Sana30.01.2024
Hajmi119.02 Kb.
#1817266
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
kurs jumisi

Karl Maykl Bellman-1740- jıl 4 -fevralda Stokgolmda korollıq kantsleri jumısshısı Yoxan Arndt Belman hám Katarina Xermoniya shańaraǵında tuwılǵan. 16 jasında úlken ádebiy talantin kórsetip, ol Devid fon Shvaydnitsnin' ólim haqqındaǵı Evangelist pikirlerin shved tiline awdarma etti. Keyingi jıllarda ol bir neshe qosıqlar jazdı, olar tiykarınan original bolsa da, ele Olof Dahlin tásiri menen ajralıp turadı.
1757- jılda Belman Millik Banki xızmetine kirdi, biraq 1764- jılda xızmetti tark etdi. 1765- jılda ol taǵı Bajıxana Bas basqarmasına jumısqa kirdi, ol jerde 1770 -jılǵa kelip ol tolıq waqıtlı xatker dárejesine kóterildi, biraq 1771- jılda direksiya tamamlanıldı. Usı waqıtta ol satirik qosıqlar jazadı, keyinirek anonim túrde " Bacchanaliska qväden " kompleksi formasında baspa etilgen.10
Hvad nytt gazetalarida baspadan shıǵarılǵan qosıqlarınan biri ushın ”Dagligt Allehanda”, Stokgolm qala Konstitusiyası onı ruxaniylarǵa hújim retinde bahalab, sudqa berdi. Biraq, hámme zat oǵan aytılǵan oy-pikirler menen sheklengen edi.
1775 -jılda Belman nomerlengen lotereyanin' xatkeri etip tayınlandi, jıllıq is haqısı 3000 mıs daler, sonıń menen birge, hof xatkeri ataǵın aldı.
Belman qosıqlarınıń kópshiligi improvizatsiyadan ibarat. Quwanıshlı ziyapatlarda, jaqın dosları sheńberinde ol chalka shertip, tún boyı sharshaģandsha qosıq namalar edı. Oǵan dawıslar menen birge sózler de jazģan. Kóbinese ol túrli dereklerden qosıqlardıń sesler uyǵınlıǵıların ( kontraktuallik principi boyınsha ), ataqlı hajviy operalardan ariyalardan, eski qosıqlar jıynaqlarınan, kemrek - ataqlı kompozitorlerdiń (mısalı, J. Gaydn hám G. F. Xendel) sesler uyǵınlıǵılarınan paydalanǵan.). Belman isletgen sesler uyǵınlıǵılardıń sherek bólegi ele anıqlanbaǵan [6]. Birpara qosıq sesler uyǵınlıǵıları, itimal, ol ózi jaratqan.
Karl Gustaf af Leopold-sonıń menen birge Karl Gustaf Leopold (1756 jıl 3 aprel - 1829 jıl 9 noyabr )shved shayırı, klassik mektep dep atalatuǵın mektep basshısı edi. Ol kóplegen qosıqlardan tısqarı “Oden eller Shıǵarmanes utvandring” ( 1790 ) hám “virjiniya” ( 1799 ) tragediyalarin jazǵan11.
Oǵan Shvetsiya tariyxın jazıw tapsırildi ( shved. Svea Rikes Historia ), lekin ólim onıń jobaların orınlawına tosqınlıq etti. Taxt miyrasxorı shahzada Gustavqa oqıtıwshı etip tayınlanǵan hám korollıq tariyxtaniwshisi retinde ol sudta úlken tásirge iye bolǵan hám qısqa qádirsizlikten keyin kansler etip tayınlanǵan. Dalin tariyxshidan kóre shayır retinde áhmiyetlilew edi. Onıń Shvetsiya tariyxı rus tiline de awdarma etilgen (O. Dalin, «Tariyxı Shvetsiya mámleketi, nemis tilinen G. Tsebrikov tárepinen awdarma etilgen, Sankt-Peterburg, 1805—7). Shayır retinde Dalin birinshi ret frantsuz klassikasinan tásirlengen (Brynhilda / Brynhilda, 1738 hám Shvetsiya Azadligi / Svenska Friheten, 1742), biraq keyin haqıyqıy milliy shved shayırı - Belman, Fransen hám Dahlgrennin' salafi boldı. Onıń kewilli xalıq qosıqları dańq shıǵardı.

Download 119.02 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling