Tashqi muhitning kishi organizmiga mexanik, elektrotermik, kimyoviy va nur ta’siri natijasida to'qima va a’zolarda anatomik va funksional o'zgarishlarning paydo boMishi shikastlanish deyiladi

63



MAVZU: _______________________________________________
_____________________________________________________________________

Qovoqda ko‘pincha yallig‘lanish patologiyasi zatiladi. Ularga govmichcha, blefarit, xalazion, noqulay gigiyenik sharoitlar Govmichchaning rivojlanishidaStabosqichni kuzatish mumkin.

I Infiltratsiya — qovoq chetining kichik bir joyida igna sanchilgandek og‘riq boiadi, qovoqlar yumilib ochilganda noqulaylik his qilinadi. Bunda qovoq chetida kichkina shish paydo bo‘ladi va ustki terisi qizaradi. Bunday paytda shu sohani spirt, zelyonka, odekolon bilan kuydirish kerak, mahalliy issiq tavsiya etiladi (UVCh, ko‘k lampa, tuxumni suvda pishirib, po‘stini archimay govmichcha sohasiga bosib turish), kon'yunktival xaltachaga dezinfektsiyalovchi tomchilar tomizish, malham qo‘yish, askorbin kislotasini 3 mahal ichish lozim.
Yiringlash — 2—3 kundan keyiii infiltrit so‘rilmasa, og‘riq, shish va qizarish ko‘payadi va govmichcha uchida yiringli «kallacha» paydo boiadi. Bu bosqichda siqish, isitish man etiladi. Ko‘pincha, govmichchaning kallasi o‘zi ochMadi va yiring chiqa boshlaydi, og‘riqlar kamayadi. Bunda kon'yunktival xaltachasini tez-tez yuvilib, dezinfektsiyalovchi tomchilar tomizilib, qovoq orqasiga malham qo‘yiladi. Bogiam qo‘yish mumkin emas. So‘riIish — bunda qizarish, shish tez qayta boshlaydi va ko‘pincha 5—6 kundan keyin izi ham qolmaydi. Bu bosqichda dezinfektsiyalovchi
tomchi va malham qo‘yish davom ettiriladi. Agar so‘Tilish sekin kechsa yana UVCh, ko‘k lampa yordamida isitish tavsiya etiladi. Govmichcha ko‘p chiqsa yoki ketma-ket chiqaversa, umumiy davolanish maslahati beiiladi. Bunda autogemoterapiya, pivoli drojlar, muskul orasiga vitamin B,,askorbin kislotasi qilinadi. Agar govmichcha
asoratlanib qovoq abstsessiga aylansa (tana harorati oshadi — 38—39°C, bosh
og‘riydi, umumiy holsizlanish kuzatiladi), shish va qizarish butun qovoqni egallab oladi. Bunday kasalni ko‘z statsionariga ohb borib, o‘sha yerda davoiatish kerak bo‘ladi.Blefarit — qovoq qirralarining yallig‘lanishi. Uning sabablari: bolalarda ko'pincha gijja, kattalarda oshqozon-ichak kasalliklari, qandli diabet, kamqonJik, modda almashinuvining buzilishi, gipovitaminoz, refraktsiyaning nosozligi (ayniqsagipermetropiya), iflos, chang sharoitida ishlash va hokazo. 1^$аШк ko‘pincha surunkali o‘tadi, o‘tkir blefarit kam uchraydi (mahalliy dori-darmonga, kosmetikaga allergiyada). Asosiy shikoyatlar qovoq qirralarining qattiq qichishiga bo‘ladi.
Blefaritning 3 ta turi mavjud.

1.