Teleboshlovchi boʻlib qolsam nutqiy mavzuning maqsadi


Download 240.39 Kb.
Pdf ko'rish
bet10/13
Sana26.01.2023
Hajmi240.39 Kb.
#1126601
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13
Bog'liq
10. Teleboshlovchi bo\'lib qolsam OʻK

Morfologiya.
 
Berilgan sifatlar qaysi oʻrinlarda shaxs, narsa yoki oʻrin-joyning belgisini 
bildirib kelayotganiga koʻra ularni ushbu jadval yordamida daftaringizga 
yozing.
 
Bu yuqoridagi topshiriqning davomi boʻlib, oʻquvchilar otlar va sifatlarni 
oʻzaro moslashtirib yozganlaridan soʻng, ularni maʼnosiga koʻra farqlab, 
guruhlarga ajratib yozishlari lozim. 
Bunda asosiy eʼtibor soʻzlarga toʻgʻri soʻroq berish hamda maʼno-
mazmuniga koʻra toʻgʻri farqlashga qaratiladi. 


Javob: shaxsning belgisi: topqir mutaxassis, ogʻir odam, dangasa kishi
qadrdon teleboshlovchi; narsaning belgisi: koʻngilochar koʻrsatuv, musiqiy 
koʻrsatuv, yaxshi kasb; oʻrin-joy belgisi: keng yoʻl, obod qishloq. 
Ayting-chi, bu soʻz birikmalarida sifat qanday vazifani bajarmoqda? 
Bu savolda asosiy eʼtibor: oʻquvchilarning sifatlar soʻzlarning belgisini bildirib 
kelishlarini tushunib yetishlariga qaratiladi. 
Yordamchi soʻzlar.
Matndan olingan quyidagi parchani oʻqing. Ajratib koʻrsatilgan birliklar 
qanday vazifani bajarayotganligini aniqlash maqsadida ularni tushirib 
qoldirib, qayta oʻqib koʻring, vazifasini tushuntiring. 
Bunda “Teleboshlovchi kim?” matnidan olingan parcha berilgan boʻlib, 
parchadan ayrim soʻzlar ajratib koʻrsatilgan. Bunda oʻquvchilar parchani dastlab, 
ajratib koʻrsatilgan soʻzlarni tushirgan holda keyin toʻliq oʻqib, ushbu soʻzlarning 
maʼnosini gaplar mazmunidan anglashib, munosabat bildirishi lozim. 
Bu jarayonda oʻqituvchi ikki holatni oʻzi oʻqib berishi, oʻquvchilardan tinglab, 
munosabatlarini soʻrash ham oʻrinli.
Yordamchi soʻzlar.
 
Vazifasiga koʻra quyidagi guruhlarga ajrating: 
 
Bu yuqoridagi topshiriqning davomi boʻlib, oʻquvchilar ajratib koʻrsatilgan 
soʻzni gapdagi mazmuniga koʻra guruhlab yozishi lozim. Bunda asosiy maqsad
oʻquvchilarga soʻzlarni bir-biriga bogʻlash va gaplarga qoʻshimcha maʼno 
yuklashda yordamchi soʻzlardan foydalanish mumkinligi haqida tushuncha 
berishdan iborat. Shunday ekan, bu jarayonda oʻqituvchi oʻquvchilarning fikrini 
tinglab, tushuntirib farqlab berishi maqsadga muvofiq. 
1 Soʻzni soʻzga bogʻlash 
Va 
2 Soʻzga qoʻshimcha maʼno yuklash 
ham, uchun, -da 

Download 240.39 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling