Töb-der tarihi İsmail Aydın “de te fabula narratur” “anlatılan senin hikayendir”
kılarına, Provakasyonlarına Rağmen Mücadelemiz
Download 3.81 Mb. Pdf ko'rish
|
|
kılarına, Provakasyonlarına Rağmen Mücadelemiz Yükseliyor. Eğitim Emekçileri Haklarını Alacaktır” ya- zıları bulunmaktadır. 2. sayfada “Örgüt Haberleri” başlıklı bölüm ve bölü- mün altında “Zulüm Bir Gün Duracaktır, Halk Zinciri Kıracaktır” başlığı bulunmaktadır. Sayfada Elazığ’da öldürülen Mehmet Yılmaz’ın fotoğraflı ölüm haberi ile “Faşistler Bir Üyemizi Daha Katletti” başlığıyla Ho- pa’da öldürülen Vural Ural’ın haberi verilmektedir. 712
te gönderilen bir genelgeye yer verilmektedir. Bu genelgede özetle; “Bu durumu değerlendirmen GYK’mız 22 Ocak 1977’de Denizli, Giresun ve Mersin’de, 29 Ocak’ta Bursa, Zonguldak, Konya ve Diyarbakır’da böl- gesel, 5 Şubat’ta Ankara’da merkezi olmak üzere; çalışanların diğer ör- gütleriyle birlikte Ekonomik-Demokratik Haklar Miting ve Yürüyüşleri
337 düzenlendi 713 . (…) Ancak, 5 Şubat’ta Ankara Tandoğan Meydanı’ndaki mitingimize şube flamalarını açarak saldıran, miting sonrasında ise şube yönetim kurulları adına yaptıkları basın açıklamalarıyla örgütümüzün birlik ve bütünlüğünü yaralayıcı, saygınlığını zedeleyici, yöneticilerini ka- ralayıcı tutum ve davranışlar içine giren; Gaziantep, Üsküdar, Uşak, Kır- şehir, Bolu, Kayseri, Pazar, Mazgirt, Hozat, Pülümür, Pertek, Seyitgazi, Arsin, Sungurlu, Korgan, Dursunbey, Akçadağ, İnebolu şube yönetim kurullarına Tüzüğümüzün 47.maddesi uyarınca görevden (işten) el çekti- rilmişlerdir. Denizli mitinginde aynı tutumu sergileyen Eşme, Diyarbakır mitinginde ise aynı tutumu sergileyen Viranşehir şube yönetimlerine iş- ten el çektirilmiştir. (…)” 714
TÖB-DER ANKARA VALİLİĞİNCE İKİNCİ KEZ KAPATILIYOR 5 Şubat Tandoğan Mitingi öğretmen hareketi içinde bir tür Çin-Arnavut- luk-Sovyetler Birliği kamplaşma- sının derinleşmesine ve yüzlerce öğretmenin TÖB-DER üyeliğine son verilmesine yol açarken, Ankara Va- lisi de çıkan olayları bahane ederek TÖB-DER’i kapatmıştır. TÖB-DER’in 5 ay içerisinde iki kez kapatılması üzerine Genel Başkan Gültekin Ga-
Federasyonu (FISE)na bir mektup göndererek Türkiye eğitim emekçi- lerinin mücadelesini ve onlara yö- nelen baskıları anlatmıştır. Mektupta özetle;
TÖB-DER’İN YAŞANAN GELİŞMELER ÜZERİNE FISE’YE GÖNDERDİĞİ MEKTUP
5 ay içinde ikinci kez kapatıldı. Bilindiği gibi TÖB-DER, 640 şubesi ve 140 bini aşkın üyesiyle bu gün yalnızca Türkiye’nin değil, Ortadoğu’nunda en büyük örgütüdür. TÖB-DER, bir yandan eğitim emekçilerinin ekono- 338 mik-demokratik hakları için mücadele ederken, öte yandan Türkiye işçi sınıfının ve emekçilerinin sömürüye ve baskıya karşı mücadelesinde en etkin şekilde saf tutmaktadır. Öyle ki, Anadolu’da TÖB-DER’in her şubesi, demokrasi-barış-özgürlük ve bağımsızlık mücadelesinin başlıca merkez- leri olmuşlardır. (…) 1975’te MC’nin kurulmasıyla birlikte 150’ye yakın sosyalist, demokrat işçi ve öğretmen faili meçhul cinayete kurban gitmiş- tir. (…) 8 TÖB-DER üyesi öğretmen öldürülmüştür. (…) 100 kadar şubemiz faaliyetten alıkonulmuştur. (…) Binlerce öğretmen sürgün edilmiş, görev- den alınmışlardır. (…) TÖB-DER, 7 Şubat 1977 tarihinde Ankara Valiliği tarafından faaliyetten alıkonuldu. (…) 5 Şubat günü Ankara’da yaptığımız ve 100 bin kişinin katıldığı mitingimiz proveke edilmek istendi. Demokra- tik hareketin azılı düşmanı Maocu gruplar taş ve sopalarla mitingimize saldırdılar. (…)” görüşlerine yer verilmektedir. 4.sayfada iki yazı yer almaktadır. Bunlardan birinin başlığı “21 Şubat, Sömürgecilikle Savaş Günü” diğerininki ise “8 Mart, Dünya ve Türkiye Emekçi Kadınlarına Kutlu Olsun” 8 ve 9. sayfalarda “Türkiye Eğitim Emekçilerinin Özlük-Ekonomik Hakla- rı” başlıklı yazıya yer verilmiştir. 715
10. sayfada “İlkokul Öğretmenleri Sağlık ve Sosyal Yardım Sandığı II. Olağanüstü Genel Kurulu Toplandı” yazısı bulunmaktadır. 716
11. sayfada “Sovyetler Birliği’nde Halkın Eğitimi ve Öğretmen” başlıklı yazıya yer verilmiştir. Bu yazıda halk eğitiminin temel ilkeleri şöyle sı- ralanmaktadır: “Irk, milliyet, cinsiyet, maddi zenginlik, toplumsal ko- num, dinsel inanç ayrımı gözetilmeden her Sovyet yurttaşının öğrenim görmesi. Bütün çocuklar için zorunlu öğrenim. Öğrenim yapılacak dilin özgürce seçilmesi. Öğrenimin parasızlığı. Öğrenim ve eğitimin hayat ile bağlantılı olması. Karma öğrenim. Öğrenimin laik olması” Aynı sayfada TÖB-DER Genel Başkanı Gültekin Gazioğlu’nun 10-11 Şubat 1977’de toplanan SSCB Eğitim ve Bilim İşçileri Sendikaları Kongresine gönderdiği mesaja yer verilmiştir. Mesajda özetle: 339 TÖB-DER’İN SSCB EĞİTİM VE BİLİM İŞÇİLERİ SENDİKALARI KONGRESİNE GÖNDERDİĞİ MESAJ “ (…) Emperyalizmin yerli ortakları tüm ilerici devrimci eğitim emekçileri ve örgütümüz TÖB-DER üzerinde yoğun bir baskı ve zulüm uygulamak- tadır. (…) Ayrıca örgütümüz, dünya eğitim ve bilim işçilerinin uluslara- rasındaki çabalarına katkıda bulunmak istiyor. Ama örgütümüz ulusla- rarası kardeş örgütlerle buluşamıyor. (…) Birçok siyasal engelden ötürü uluslararası toplantılara katılamıyoruz. (…) Bu duygu ve düşüncelerle Kongrenize başarılar diler, Türkiye eğitim emekçilerinin dost selamlarını ve dayanışma dileklerini iletirim. (4.2.1977)” 12. sayfada “Öğretmen Örgütleri Filistin Öğretmenleri ve Halkıyla Da- yanışma Semineri Cezayir’de Yapılacak” başlıklı bir yazı ve bu seminere katılması için TÖB-DER’e gönderilen davet yazısına yer verilmiştir. 717
Kuşkusuz bu durumda Ankara valiliğinin TÖB-DER’i kapatmış olmasının da rolü büyüktür. 15 Mart - 1 Nisan 1977 tarihli bu derginin kapağında bir miting fotoğrafı ve “12 Mart Faşizmini Yaşamış Demokra- tik Güçler Kararlıdır: Faşizme Geçit Vermeyeceğiz” yazısı bulunmaktadır. 2.sayfada “Örgüt Haberleri” başlığı altında göze çarpan bazı gelişmeler şöyle: “İşten El Çektirilen Şube Yönetim Kurulları Yerine Geçici Yönetim Kurulları Atanıyor”, 718
“Malatya’da Üyelerimize Yönelik Baskılar”, 719
tim Kurumlarına ve Öğretmenlere Yönelen Irkçı-Fa- şist Saldırılar”, “Ağrı’da TÖB-DER Binası Saldırıya Uğradı”, “Hanak’ta Üyelerimize Faşistler Saldırdı”, “Geyve’de Şube Yö- netim Kurulumuz Topluca Sürgün Edildi.” 3. sayfada “Altı Yıl Sonra 12 Mart” başlıklı bir yazı ile “Devrimci-Demok- ratik Güçlerin Dayanışması ve Ortak Mücadelesi Faşizme Geçit Verme- yecektir” 720 yazısı bulunuyor. Bu yazının kısa bir özetini belge niteliğinde olduğu için yayınlamayı uygun gördük:
340 “(…) 1961 Anayasası halka danışılmadan geriye doğru değişikliklere uğ- ratılmıştır. Bu dönemde sürekli grev yasaklamaları yapılarak, asıl hedefin işçi sınıfı olduğu kanıtlanmıştır. Memurların sendikal hakları ellerinden alınmıştır. Siyasi parti ve kitle örgütleri kapatılmış, düşünce özgürlüğünün sınırları daraltılarak kitap toplama, yasaklama ve imha etme uygulama- ları hızlandırılmıştır. (…) Tüm bu olgular göstermektedir ki, egemen güç- ler yeni 12 Martlar peşindedir. (…) Tüm demokratik güçleri ve kuruluşları faşizme ve bu günkü faşist baskılara karşı saf tutmaya çağırıyoruz…” 4. sayfada “Katsayının Ardından” başlıklı yazıya yer verilmiştir. 721 5. sayfa “Sanat” başlığıyla sanat ve edebiyata ayrılmıştır. Bu sayıda Maksim Gor- ki’nin “Küçük Burjuva İdeolojisinin Eleştirisi” adlı kitabından iki bölüme yer verilmektedir. 722
yazı bulunmaktadır. TÖB-DER Genel Merkezi’nin 5 Şubat Tandoğan Mi- tingi nedeniyle yaşanan gelişmelere cevap niteliğindeki bu yazı belge ni- teliği de taşıyacağından yazının özünü bozmadan özetlemeye çalışacağız:
“DEMOKRATİK ÖĞRETMEN HAREKETİNİN BİRLİĞİ” – (I) “TÖB-DER’in yayın organlarında siyasi çizgileri ve yansımalarını konu alan yazılara yer vermeyi düşünmedik, düşünmüyoruz da. Bundan, ör- gütsel varlığımıza yönelen çeşitli saldırılara karşı sessiz kalacağımız, örgütsel işleyişimizi zaafa uğratan disiplinsizlikleri hoşgörüyle karşıla- yacağımız anlamı çıkarılmamalıdır. TÖB-DER’de somutlanan demokra- tik öğretmen hareketinin birliğini bozmayı amaçlayan; eleştiri ve öze- leştiri sınırlarını aşarak, tüzüğümü- zü ve örgütümüzün organlarını hiçe sayan saldırılar karşısında susmak, elbette mümkün değildir. Devrim- ci-demokratik bir kitle örgütü olan TÖB-DER’de farklı görüş ve eğilim- lerin bulunması, yönetime gelmek için yarışması son derece doğal bir durumdur. (…) 341 Bozguncular, III. Olağan Genel Kurulumuzdan sonra örgüt disiplinini boz- ma, ulusal ve uluslararası düzeyde gelişen saygınlığını zedeleme, yöne- tim kurulu kararlarını hiçe sayma girişimlerini yoğunlaştırdılar (…) Son genel kurulun bitiminde Gültekin Gazioğlu’nun yaptığı birleştirici konuş- mayı “yuha”larla karşılamaları, örgüt içi demokrasiye tahammülleri ol- madığını gösteriyordu. (…) Bozguncular, bölgesel eylemlerimizi (Ekonomik ve Demokratik Haklar Miting ve Yürüyüşlerini) amacından uzaklaştırmak için her çareye baş- vurdular. Denizli’de, Zonguldak’ta, Mersin’de, Diyarbakır’da ve Bursa’da giriştikleri saldırılar kırıldı. Tertip Komitelerinin saptadığı pankart ve sloganlara aldırış etmeyen bu kişiler kitlenin direnciyle karşılaştılar. (…) Ekonomik-Demokratik haklar Miting ve Yürüyüşleri öncesinde bozguncu- ların yayınlarında (Yurtsever Öğretmen Dergisi İ.Aydın) yer alan savaş çağrıları bölgesel mitinglerde savurdukları tehditler, 5 Şubat Mitinginde ürünlerini verdi. 6 arkadaşımız ölümden döndü, onlarcası yaralandı. 60 kadarı gözaltına alındı, örgütümüz 15 gün kapatıldı. (…)” diye başlayan yazıda Ekonomik ve Demokratik Haklar Miting ve Yürüyüşlerinin yalnız- ca TÖB-DER’in değil TÜM-DER ve TÜTED’in de katılımlarıyla gerçekleşti- rildiği, miting öncesi şubelere mitinglerde uyulacak kuralların, atılacak sloganların ve taşınacak pankartların merkezden belirlenenler olduğu, bu yüzden ayrı slogan atılmaması ve pankart taşınmaması gerektiği an- latılmaktadır. Ancak buna rağmen bazı grupların yayın organlarında TÖB- DER merkezi yönetimine karşı kışkırtıcı ve küçük düşürücü yayınlar yapıl- dığı çeşitli örneklerle gösterilmektedir. Örneğin, Halkın Sesi Gazetesi 20 Temmuz 1976 tarihli sayısında “TÖB-DER Üyeleri! Bir avuç revizyoniste
bulunan Demokratik Merkeziyetçiler-Özgürlük Yolu ittifakı kastediliyor İ.Aydın), tıpkı Amerikan emperyalistleri gibi öğretmeni köleleştirmek
Yurtsever Öğretmen Ocak 1977 tarihli sayısında “Türkiye öğretmenle- rinin iki süper devlete, faşizme ve revizyonizme karşı mücadele isteği artmaktadır. Öğretmenler de halkımız gibi, MC’nin düşürülmesini ve Türkiye üzerindeki emperyalist tahakkümün sona ermesini istemekte- 342 dir. TÖB-DER Genel merkez revizyonist kliği, öğretmenlerin bu müca- delesini geriletmeye ‘ekonomik-demokratik’ haklar için mücadele sı- nırları içine hapsetmeye çalışmakta, öğretmenleri siyaset sahnesinden uzaklaştırmaya çalışmaktadır” diye görüş açıklamaktadır. Yine eğitim emekçilerinin ekonomik-demokratik isteklerinin çözümü doğrultusunda verilen mücadeleyi “öğretmenleri siyaset sahnesinden
böylece ortaya çıkmaktadır. “Bu anlayışlar”, demokratik kitle örgütleriyle siyasal parti arasında hiçbir fark gözetmezler. (…)
Yurtsever Öğretmen Gazetesi’ne göre Gazioğlu ekibi “öğretmenlerin haklarını savunuyor görünerek, en geniş öğretmen kitlesi üzerinde ta- hakküm kurmak istiyor” deniliyor ve öğretmenler şu cümlelerle miting- lere katılmaya çağrılıyordu:
343 bu eylemi, altmış yaralıya rağmen amacından saptırmayı başaramadılar. MC’nin desteğiyle, yalnız bir şeyi başardılar: TÖB-DER’i on beş gün kapat- tırmak! ” Derginin 8. sayfasında “Yer Değiştirme İşlemleri” başlıklı bir yazı bu- lunmaktadır. 9.sayfada Genel Başkan Gültekin
sonrasında yaşanan gelişmelere değinilmeyen bir basın toplantısı metnine yer verilmiştir.10.sayfada
bulunmaktadır. 725 11. sayfada FISE’nin TÖB-DER’e, TÖB-DER’in de FISE’ye cevabi yazısı ile bu yazışmalarla bağlantılı “Şili’de ve Ürdün’de Öğretmenler Üzerindeki Bas- kılar” başlıklı yazıya yer verilmiştir. 726
12. sayfada “21 Mart Irk Ayrımını Tasfiye Savaşı Günü” başlıklı yazı bulunuyor. Yazının alt başlı- ğında ise şu ifadelere yer verilmektedir: “Kızıl, Kara, Beyaz, Sarı; Tüm Renklerden ve Tüm Irklardan İnsanların El Ele, Kardeşçe, Sömürüsüz ve Baskısız Mutlu Bir Dünya Kurmak için Omuz Omuza Sürdürdükleri Savaşa Bin Selam.” 15 Nisan 1977 tarihli derginin sayısı 141’dir. Kapa- ğında bir TÖB-DER mitingine ait fotoğraf ve “Tür- kiye Halkı ve Eğitim Emekçileri MC’nin Baskı ve Zulmüne Son Verecektir” yazısı bulunmaktadır. 2. sayfadaki “Örgüt Haberleri” başlıklı bölümde TÖB-DER Basın Bürosunca 6 Nisan 1977 tarihin- de yapılan basın açıklaması “Hiçbir Güç Bizi De- mokratik Görevimizi Yerine Getirmekten Alıko- yamaz” başlığıyla verilmektedir. Bu açıklamada özetle şu görüşlere yer verilmektedir:
344 “HİÇBİR GÜÇ BİZİ DEMOKRATİK GÖREVİMİZİ YERİNE GETİRMEKTEN ALIKOYAMAZ”
kuruluşundan bugüne dek her geçen gün artarak devam etmektedir. (…) Son günlerde şubelerimize ve üyelerimize karşı saldırıların yoğunlaşması, seçimlerde halkın tercihlerini özgür ve güvenceli bir ortam içinde ifade ederek MC’yi alaşağı etmeye yönelik demokratik öğretmen hareketinin etkisini azaltmayı amaçlamaktadır. Ancak şu çok iyi bilinmelidir ki, De- mokratik Öğretmen Hareketi ve onun örgütlü gücü TÖB-DER, baskı, kıyım, sabotajlarla yıldırılamaz, demokratik görevlerini yerine getir- mekten alıkoyamaz. (…) Faşistlerin kendileri için bir provoke alanı olarak seçtikleri Gaziantep şubemiz kapalı olmasına rağmen, son üç gün içinde iki defa Adalet Partisi militanlarının silahlı saldırısına uğramıştır. (…) Süt- çüler’de dernek binamıza saldırılmış camları kırılmıştır. Urfa’da üç yöne- tim kurulu üyemiz sürgün edilmiştir. Mardin’de ise üyelerimize yönelik ırkçı-faşist saldırılar sürmekte, göreve başlayalı iki yıl olmasına rağmen iki kadın üyemizin stajyerliği kaldırılmamaktadır.”
21 ŞUBE YÖNETİM KURULU GÖREVDEN ALINIYOR Aynı sayfada “Yönetim Kurulları Görevden Alınan 21 Şubemizden 12’sine Geçici Yönetim Kurulları Atandı” başlıklı yazı bulunuyor. Yazıda özetle: “Ekonomik ve Demokratik Haklar Miting ve Yürüyüşleri boyunca ve 5 Şubat eyleminde bazı şubelerimiz, 7’si kurşunla olmak üzere 100’e yakın görevli arkadaşımızın yaralanmasına sebebiyet veren 20 şubemi- ze tüzüğümüzün 47.maddesi uyarınca soruşturma açılmış ve yönetim kurullarına işten el çektirilmişti. Ayrıca daha sonra MYK kararını “faşist bir karar”, örgüt yöneti- cilerini de “faşist” olarak niteleyen Urla şubemize de aynı işlem yapılmıştır. Geçen sayımızda açıkla- dığımız Kayseri, Kırşehir, Mazgirt ve Doğanhisar şubelerimize geçici yö- netim kurulları atanmış- tı. Daha sonra Seyitgazi, 345 Arsin, Dursunbey, Gaziantep, Sungurlu, İne- bolu ve Uşak şubelerimize de geçici yönetim kurulları atanmıştır” denilmektedir. 727
lar” başlıklı haberler de bulunmaktadır. 3. sayfada “Türkiye Halkı ve Eğitim Emekçi- leri MC’nin Baskı ve Zulmüne Son Verecek- tir” başlıklı uzun bir değerlendirme yazısı yer almaktadır. 4.sayfada “Hukuk Sorunları” başlığı altında “Yer Değiştirme İşlemleri” hakkında bilgiler verilmektedir. 5. sayfa “Sa- nat” sayfasıdır. Bu sayfada 2 Nisan 1948’de öldürülen sosyalist sanatçı Sabahattin Ali’nin “Hapishane Şarkısı” ve “Arabalar Beş Kuru- şa” başlıklı öyküsüne yer verilmektedir. DEMOKRATİK ÖĞRETMEN HAREKETİNİN BİRLİĞİ – (II) Derginin 6.ve 7.sayfalarında ilk bölümü önceki sayıda yayınlanan “De- mokratik Öğretmen Hareketinin Birliği” başlıklı yazının II. Bölümü yer almaktadır. 728
kümelenen gruplarla TÖB-DER Genel merkezi arasındaki mücadele gi- derek keskinleşecektir. Örneğin Halkın Kurtuluşu Dergisi “Faşistlerin ve sosyal faşistlerin saldırılarına karşı devrimci kitle terörünü yükseltelim” 729
diyerek müca- delenin artık düşünsel olmak- tan çıkıp fiziksel hale gelece- ğinin işaretlerini verecekti. TÖB-DER Genel merkezine göre bu gruplar 5 Şubat mi- tingi sonrasında kitlelerden “tecrit” olmuşlardır. Zaten bu 346 gruplar da durumun farkındadır. Halkın Birliği Gazetesi’ndeki şu cümle- ler de bunu kanıtlamaktadır: “Son Ankara mitingi ve sonrasında oluştu-
730
TÖB-DER Genel Merkez yöneticileri Denizli mitingi sırasında yaşananları da şöyle özetleyeceklerdir: “Bozguncular 30 bin kişilik mitingden tecrit oldular. Altında ODTÜ-MFÖD, ADMMAYO-DER, TÜM-PTT-DER, MEM- DER Ankara Şubesi, SİYOD, TBP Gençlik Kolları ve Ufuktepe HALK-DER’in de imzalarının bulunduğu bir bildiri dağıtarak Denizli mitingine yaptıkları saldırıyı gizlemeyi amaçladılar.” TÖB-DER Genel Merkez yöneticileri bu grupları örgüt disiplinine, alınan kararlara, taşınacak pankart ve atılacak sloganlara riayet etmemek ve ör- gütün yöneticilerini küçük düşürerek örgütün saygınlığına zarar vermek gibi nedenlerle 21 şube yönetimini görevden almışlardır. Örgüt yönetici- lerine göre örgütün birliğinin korunması için; “eleştiride özgürlük, eylem- de birlik” ilkesi doğru bir şekilde devam ettirilmeli, demokratik merkezi- yetçilik ilkesine bağlı kalınmalıdır. Derginin 8 ve 9. sayfalarında “Demokratik Öğretmen Hareketinde İleri
Download 3.81 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|