Atirgulning virus so’lishi. Atirgulning virus tufayli so’lishi kasalligi birinchi marta YAngi Zelandiyada 1931 yilda, keyin Avstraliyada hamda AQSH da (Kalifomiya) qayd etilgan. O’zbekistonda tashqi karantin ob’ekti hisoblanadi.
Kasallik belgilariga atirgul navi, o’simliklaming hayot davri muddati, zararlanish paytidagi atrof-muhit sharoitlari ta’sir qiladi. Kasallikning harakterli belgilari - o’simliklar o’sishdan orqada qolishi, barglar buralishi, barg tomirlari kuchli darajada oqarishi, epinastiya (novda o’sishi davrida uning pastki qismi qiyshiq-burushiq bo’lib qolishi) va barglar vaqtidan oldin to’kilishidir. YAshil bargli navlaming yaproqlari xlorotik tus, qizil barglilariniki esa kulrang tus oladi. Etilgan o’simliklar tez nobud bo’ladi. Bahorda gullar ko’sak shakliga kirishi, mayda bo’lib qolishi va rozetkalar hosil bo'lishi kuzatilishi mumkin.
Gullarning kasalliklari. Gullaming karantin kasalliklari zararlangan piyozboshlari, qalamchalar, kesib olingan gullar va o’simlik qoldiqlari orqali tarqaladi. Kasal o’simliklardan sog’lomlariga ularyomg’ir, shamol, hasharotlar, qushlar, ish qurollari bilan o’tadi. Sog’lom o’simlik to’qimalariga bakteriyalar va zamburug’lar ustitsalar va mexanik jarohat olgan joylardan kiradi.
MEVALI DARAXTLARDA VIRUSLAR, VIROIDLAR VA FITOPLAZMASIMON ORGANIZMLAR QO’ZG’ATADIGAN KASALLIKLAR
10-amaliy maslig’ulot
Reja:
Olma proliferatsiyasi
Nok zaiflashishi
Olma daraxtining yog’och qismi rezinkasimon bo’lib qolishi
Olma mevalari etilmasligi va ularning normal rangi rivojlanmasligi
Olma zaiflashishi
Olma mozaikasi
Nok mevasi qattiqlashishi
Olxo’ri chechagi (sharka, yoki cho’tir) kasalligi
Shaftoli mozaikasi
Zaruriy jixozlar: Kasallangan o’simlik gerbariylari, rangli jadvallar, mikroskop, buyum va qoplog’ich oyna, lupalar, Petri likopchalar, preparoval nina, pipetkalar, spirtovka, pinsentlar.
Do'stlaringiz bilan baham: |