Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti a. A. Temirov dividendlar va

To‘lov sanasi – har bir aksiyador e’lon qilingan dividend summasiga 
chek oladigan sana. 
Fond bozori – qimmatli qog‘ozlar va boshqa moliyaviy vositalarning 
oldi-sotdi jarayonlari amalga oshiriluvchi maxsus tashkillashtirilgan 
bozor. 
Xizmat ko‘rsatish sohasi – ijtimoiy ishlab chiqarishning moddiy-
buyumlashgan ko‘rinishga ega bo‘lmagan iste’mol qiymatlarini 
o‘rsatish (transport, aloqa, savdo, maishiy xizmat va boshqalar) hamda 
o‘rsatish (huquqiy maslahatlar berish, o‘qitish, malaka oshirish va 
E’lon qilingan sana – boshqaruv kengashi keyingi dividendlar 
to‘lovining sanasi va hajmini e’lon qilgan sana. 
Yakuniy dividend – kompaniya tomonidan moliya yilining oxirida 
direktorlar tomonidan tavsiya etilgan va umumiy yig‘ilishda aksiyadorlar 
tomonidan tasdiqlanib to‘langan dividendlar. 
Yalpi ichki mahsulot – mamlakatda bir yil davomida ishlab 
chiqarilgan jami pirovard mahsulot va xizmatlarning bozor qiymati. 
 
 

---

143 
ILOVA 
 
"XXXXXXXXXXXXXXXX" AJ 
aksiyadorlarining "KK"OO”YYYY”dagi 
_____________NN-son qarori bilan 
"TASDIQLANGAN” 
"XXXXXXXXXXXXXXXXXXX" AKSIYADORLIK 
JAMIYATINING DIVIDEND SIYOSATI TO‘G‘RISIDAGI 
NIZOM 
I. UMUMIY QOIDALAR 
1. Mazkur aksiyadorlik jamiyatining dividend siyosati to‘g‘risidagi 
Nizomi (keyingi o‘rinlarda – Nizom) O‘zbekiston Respublikasining 
amaldagi qonun hujjatlari, "XXXXXXXXXXXXXXXX" aksiyadorlik 
jamiyati (keyingi o‘rinlarda - jamiyat) Ustavi, korporativ boshqaruv 
kodeksi va jamiyatning boshqa ichki hujjatlari asosida ishlab chiqilgan. 
2. Jamiyatning dividend siyosati aksiyadorlarning farovonligini 
oshirishga va jamiyat kapitallashuvi o‘sishini ta'minlashga qaratilgan. 
Nizom aksiyadorlarni va boshqa manfaatdor shaxslarni jamiyat dividend 
siyosati haqida xabardor qilishni o‘z maqsadi deb biladi. Ushbu Nizom 
jamiyat Kuzatuv Kengashining aksiyalar bo‘yicha dividendlar miqdori 
va ularni to‘lash tartibiga doir tavsiyalarni ishlab chiqishga yondashuvini 
belgilashga mo‘ljallangan. 
Agar jamiyat aksiyadorlariga dividendlar to‘lash bilan bog‘liq biror 
bir masala "aksiyadorlik jamiyatlari va aksiyadorlarning huquqlarini 
himoya qilish to‘g‘risida"gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuni, 
O‘zbekiston Respublikasining boshqa me'yoriy-huquqiy hujjatlari, 
jamiyat Ustavi va ushbu Nizom bilan tartibga solinmagan bo‘lsa, u holda 
ular aksiyadorlarning huquq va manfaatlarini ta'minlash zaruriyatidan 
kelib chiqqan holda, hal etiladi. 
3. Ushbu dividend siyosati YYYYYY yillardagi davr uchun ishlab 
chiqilgan. Ushbu davr davomida jamiyatning zaxira fondi jamiyat 
ustavida belgilangan miqdorga yetguniga qadar sof foydaning 10_% dan 
kam bo‘lmangan miqdorda har yilgi majburiy ajratmalarni ajratadi. 
Jamiyatda jamiyat ustavida nazarda tutilgan, ammo uning ustav 
fondining 15 (o‘n besh) foizidan kam bo‘lmagan miqdorda zaxira fondi 
tashkil etiladi. 

---

144 
Sof foydaning qolgan qismi dividend to‘lovlariga, kapitalizatsiya 
qilish sharti bilan jamiyatni rivojlantirishga va aksiyadorlar umumiy 
yig‘ilishi (yagona aksiyador) qarori asosida boshqa maqsadlarga 
yo‘naltiriladi. 
4. Jamiyat kapitallashuvning o‘sishini aksiyadorlarning jamiyat 
aksiyalaridan 
daromad 
olish 
bo‘yicha 
mulkiy 
manfaatlarini 
qondirishning asosiy usuli deb hisoblaydi. Dividend siyosati jamiyat 
tomonidan olingan foydaning sarflanadigan va kapitallashtiriladigan 
qismlari o‘rtasidagi mutanosiblikni aksiyalarning bozor qiymatini 
oshirish maqsadida optimallashtirishga yo‘naltiriladi. 
5. Jamiyatning dividend siyosati quyidagi asosiy tamoyillarga 
asoslanadi: 

shaffoflik tamoyili dividend siyosatini amalga oshirishda 
ishtirok 
etadigan 
tomonlarning 
majburiyatlari 
va 
javobgarligi 
to‘g‘risidagi axborotni, shu jumladan dividendlar miqdori va uni to‘lash 
to‘g‘risida qaror qabul qilish tartibi va shartlarini belgilashni va oshkor 
etishni ko‘zda tutadi; 

dolzarblik tamoyili dividend to‘lovlarini amalga oshirishda 
vaqtinchalik chegaralarni belgilashni anglatadi; 

asoslilik tamoyili dividendlarning miqdori va to‘lash haqida 
qaror faqat jamiyat tomonidan ijobiy moliyaviy natijaga erishilgan 
taqdirda jamiyatning Real moliyaviy holatidan kelib chiqib, uning 
rivojlantirish rejalari va investitsiya dasturlarini hisobga olgan holda 
qabul qilinishi mumkinligini anglatadi; 

xolislik tamoyili deganda, dividendlar to‘lash, dividendlar 
miqdori va ularni to‘lash tartibi to‘g‘risida qabul qilinadigan qarorlar 
haqida axborotni olishda aktsiyadorlarning teng huquqliligini ta'minlash 
tushuniladi; 

ketma-ketlik tamoyili dividend siyosati tamoyillarini va tartib-
taomillarini qat'iy bajarishni anglatadi; 

rivojlanish tamoyili dividend siyosatini korporativ boshqaruv 
tartib-taomillarini yaxshilash doirasida doimiy ravishda takomillash-
tirishni va uning holatlarini jamiyatning strategik maqsadlari o‘zgarishi 
munosabati bilan qayta ko‘rib chiqishni anglatadi; 

barqarorlik tamoyili jamiyatning dividend to‘lovlarining 
barqaror darajasini ta'minlashga intilishini anglatadi. 
6. Joylashtirilgan aksiyalar bo‘yicha dividendlar to‘lash to‘g‘risida 
qaror qabul qilish (e'lon qilish) jamiyatning huquqi hisoblanadi. 

---

145 
Aksiyadorlarning umumiy yig‘ilishi aksiyalar bo‘yicha dividendlar 
to‘lash yoki to‘lamaslik to‘g‘risida qaror qabul qilishga haqli. 
7. Jamiyat e'lon qilingan dividendlarni to‘lashi shart. Dividendlar 
to‘lash bilan bog‘liq xarajatlar (shu jumladan, soliqlar hisoblash va olish 
xarajatlari, dividendlar o‘tkazish, pochta xarajatlari) boshqaruv organlari 
qaroriga ko‘ra dividend olayotgan aksiyador zimmasiga yuklanmasligi 
lozim. Jamiyat aksiyadorlar oldida O‘zbekiston Respublikasining 
amaldagi qonun hujjatlariga muvofiq ushbu majburiyatni bajarmaganlik 
uchun javobgar bo‘ladi. 
8. Dividendlar: 

joylashtirilmagan aksiyalar bo‘yicha; 

Jamiyat tomonidan olingan va/yoki qayta sotib olingan 
aksiyalar bo‘yicha; 

O‘zbekiston Respublikasining qonun hujjatlarida nazarda 
tutilgan boshqa hollarda hisoblanmaydi va to‘lanmaydi. 
9. Jamiyat "aksiyadorlik jamiyatlari va aksiyadorlarning huquqlarini 
himoya qilish to‘g‘risida"gi O‘zbekiston Respublikasi Qonunining 54-
moddasi birinchi qismida nazarda tutilgan hollarda aksiyalar bo‘yicha 
dividendlar to‘lash to‘g‘risida qaror qabul qilishga hamda dividendlar 
to‘lashga haqli emas.