Toshkent davlat yuridik universiteti
§. Oshkor etilmagan axborotga nisbatan huquqni boshqa shaxslarga
Download 5.5 Mb. Pdf ko'rish
|
Fuqarolik huquqi II-qism
|
3 §. Oshkor etilmagan axborotga nisbatan huquqni boshqa shaxslarga o’tkazish tartibi Oshkor etilmagan axborotga qonunan egalik qiluvchi shaxs bu axborot mazmunini tashkil etuvchi ma’lumotlarning hammasini yoki bir qismini boshqa shaxsga litsenziya shartnomasi asosida berishi mumkin. Litsenziya olgan shaxsda axborotlardan foydalanishga bo’lgan huquq bilan bir vaqtda ushbu axborotdan boshqa shaxslarning noqonuniy foydalanishdan muhofazalanish huquqi ham vujudga keladi. Oshkor etilmagan axborotlar ichida nou–xauni litsenziya asosida o’tkazish keng tarqalgan. Ba’zi adabiyotlarda nou-xau sohibi unga nisbatan mutlaq huquqi mavjud bo’lmagani uchun uni boshqa shaxsga topshirish litsenziya shartnomasi emas, chunki bunda shartnomaning predmeti bo’lib nou- xaudan foydalanishga bo’lgan mutlaq huquq emas, balki nou- xauning o’zini topshirish hisoblanadi, degan qarashlar ham mavjud 154 . Nou-xauni hissadorlik (aksiyadorlik) jamiyatlari, mas’uliyati cheklagan jamiyat, qo’shma korxonalar, ustav jamg’armalariga egasi tomonidan ulush, hissa, pay sifatida qo’shish hollari ham ko’p uchraydi. Litsenziya shartnomasining eng asosiy shartlaridan biri - topshirilayotgan axborotning maxfiyligini, sirligini saqlashni ta’minlash. Bunda litsenziat zimmasiga axborotning konfidensialligini muhofaza qilish yuzasidan tegishli choralar ko’rish majburiyati yuklanadi. Litsenziat ham oshkor etilmagan axborotlarni uchinchi shaxslarning noqonuniy foydalanishidan muhofaza qilinishida litsenziarniki kabi huquqlarga ega (noqonuniy foydalanish natijasida yetkazilgan zararni undirish, noqununiy foydalanishni to’xtatishni talab qilish huquqi va hokazolar). Ma’lumki, litsenziya shartnomasi ma’lum muddat davomida amal qiladi. Biroq oshkor etilmagan axborot moddiy - ashyoviy emas, g’oyaviy negizga ega. Bunday axborot u bilan tanishgan, xabardor bo’lgan shaxsdan begonalashtirilishi, xotiradan o’chirib tashlash amalda deyarli mumkin emas. FKning 1097- moddasiga ko’ra axborotlarning maxfiyligini saqlash majburiyati, basharti tegishli majburiyatlar oshkor etilmagan axborot tariqasida qolaversa, litsenziya shartnomasi bekor bo’lganidan keyin ham litsenziat zimmasida qolishi haqidagi qoidani nazarda tutadi(agar shartnomada boshqacha kelishilgan bo’lmasa). Litsenziyalarning oshkor qilinmagan axborotlarga nisbatan faktik monopoliya mavqeini yo’qotish bilangina litsenziatning bu majburiyati bekor bo’lishi mumkin. 154 Гражданское право. Т. 2. –М.: БЕК, 1994. 252-б. |
