Toshkent moliya instituti sh. H. Tashmatov, X. S. Asatullayev, Z. G. Allaberganov

Fransua Kene (1694–1774) fiziokratlar maktabining asoschisi 
hisoblanadi. F.Kene har tomonlama bilimli olim bo‗lib, Versal yaqinida 
kambag‗al dehqon oilasida dunyoga keldi. U yoshligidan tibbiyotga 
qiziqdi va bu sohada ta‘lim oldi. Keyinchalik tibbiyot amaliyoti unga 
shuhrat keltirdi. 1752-yilda Qirol Lyudovik
XV
saroyida tabiblik qildi. 
Tibbiyot va biologiyaga oid ko‗pgina asarlar yaratdi. F.Kene iqtisodiyot 
muammolari bilan oltmish yoshidan boshlab bevosita shug‗ullana 
boshladi.
Shuni ta‘kidlab o‗tish kerakki, F.Kenening iqtisodiy g‗oyalari qirol 
saroyida - Versalda yuzaga keldi. U umrining oxirigacha o‗sha yerda 
yashadi va ijod qildi. F.Kenening «Fermerlar», «Don», «Aholi», 
«Soliqlar» nomli dastlabki iqtisodiy maqolalari Didro va D.Alamber 
tomonidan chop etilgan «Qomus» da e‘lon qilindi. 1758-yilda uning 
asosiy asari «Iqtisodiy jadval» dunyoga keldi. F.Kene nafaqat 
fiziokratizm maktabi asosini yaratdi, balki uning nazariy va siyosiy 
dasturini ham shakllantirdi. Uning fiziokratik 
g‗oyalarini keyinchalik A.Tyurgo va boshqa bir 
qator fransuz iqtisodchilari davom ettirdilar va 
targ‗ib 
qildilar. 
Shunday 
qilib, 
haqiqiy 
fiziokratlar maktabi yoki o‗sha davr tili bilan 
aytganda «iqtisodchilar maktabi» tarkib topdi. 
Uning eng rivojlangan davri 
XVIII
asrning 60-
70-yillariga to‗g‗ri keladi.
O„rganish metodi. F.Kenening iqtisodiy 
tadqiqotining metodologik maslagi (platformasi) 
ni uning tomonidan ishlab chiqilgan tabiiy tartib 
to„g„risidagi konsepsiya tashkil etadi. Uningcha mazkur konsepsiyaning 
huquqiy asosi xususiy mulkni, shaxsiy manfaatlarni muhofaza qiluvchi 
va takror ishlab chiqarishni va moddiy boyliklarni to‗g‗ri taqsimlashni 
ta‘minlovchi davlatning moddiy va ma‘naviy qonunlari hisoblanadi. 
F.Kenening yozishicha tabiiy tartibning mohiyati shundaki, bir 
odamning shaxsiy manfaati boshqalarning umumiy manfaatidan 
ajralgan bo„lishi mumkin emas. Bu esa erkinlik hukmronlik qilgan