Türkmenbaşy adyndaky türkmenistan milli golýazmalar instituty

MÜSÜR ÝÖRIŞINDEN SOŇRA DÖWLETIŇ 
SARSMAGY 
 
Söweşde derbi-dagyn bolup gaçyp gaýdan Atsyz 
we serkerdebaşylary özlerine garşy pitne çykarma 
ýagdaýyna geçen Gazza we Remle şäherleriniň üsti 
bilen paýtagt Damaska geldiler (1077-nji ýylyň Baýdak 
aýy). Şäheriň halky we tanymal adamlary olary uly 
dabara bilen garşyladylar hem-de gynanç bildirdiler.
Kair ýeňlişinden soň Palestinanyň we Siriýanyň 
ençeme şäherleridir galalaryny dolandyran asly arap 
ýokary harby derejeli serkerdebaşylar we mülk 
dolandyryjylary 
Atsyza 
garşy aýaga galdylar, 
metjitlerde şaýy hutbasyny okatmaga başlap ýene 
«Müsür 
fatymy 
halypalygynyň 
agalygyna 
girendiklerini» resmi taýdan yglan etdiler. Şeýlelikde, 
Atsyzyň bu welaýatlary basyp almak üçin bitiren ähli 
syýasy we harby işleri biderek ýalydy. Siriýa we 
Palestina Seljuk döwletini düýpli sarsdyran bu söweş 
gysga wagtda az sanly esger bilen basylyp alnan 
Siriýada we Palestinada sözüň doly manysynda Seljuk 
häkimiýetiniň gurulmandygyny ýüze çykardy. Indi, 
emir Atsyzyň öň basyp alan topraklary, oňa täzeden 
garaşýan ýalydy. Emir Atsyz Soltan Mälik şanyň 
buýrugyna laýyklykda özüne kömege gelen 3 müňlük 

---

62 
türkmen atlysy bilen gyssanmaç herekete geçip 
Iýerusalimi pitneçileriň elinden aldy we olary aýylganç 
jezalandyrdy. Soň Remle, Ariş, Ryf, Ýafa we beýleki 
şäherlerdäki pitneçileri hem boýun egmäge mejbur 
edip, bu topraklary täzeden golastyna aldy. Aradan esli 
salym geçenden soň Atsyz halypa Muktedi Biýemrilla 
we Soltan Mälik şa ýörite ilçi iberip «Müsüre täzeden 
ýöriş etjekdigini» habar berdi. Ýöne Atsyz Kairde şehit 
bolandyr öýden Soltan Mälik şa, şol wagtlar Genje 
walysy bolan dogany Tutuşy Siriýa we Palestina Seljuk 
hökümdary edip belledi. Bu habary eşiden emir Atsyz 
Soltana iberen ýörite hatynda «Äden haýsy ýalňyş 
ädimim, eden haýsy ýalňyş hereketim üçin Tutuş 
meniň ýerime Siriýa hökümdar bellendi? Men soltanyň 
sadyk 
guludyryn 
we 
naýybydyryn; şadöwletiň 
hazynasy üçin her ýyl yzygiderli 30 müň altyn 
iberýärin» diýýär. Bu haty okap gören Soltan Siriýa 
ugran Tutuşa ikinji bir perman ýollap «Atsyzyň 
golastyndaky 
Siriýa we Palestina topraklaryna 
girmezligi, ýöne Halap we onuň töwereklerinde 
hereket etmegini» tabşyrýar.