Türkmenistanyň Bilim ministrligi Magtymguly adyndaky Türkmen döwlet uniwersiteti


Download 2.8 Kb.
Pdf ko'rish
bet26/83
Sana11.11.2023
Hajmi2.8 Kb.
#1767143
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   83
Bog'liq
Bekjäýew T~Diller dünýäsi-2010`TDU

Aýn dili- Uzak Gündogaryň dilleriniň biri bolup
Kuril adalarynda, Sahaliniň günorta böleginde, Hokkaýdo 
we Honsýu adalarynda ýaýrandyr. Aýn diliniň haýsy dil 
maşgalasyna degişlidigi entek anyklanylanok. Bu dil XX 
asyrda janly gepleşikde ulanylmadan galdy. Ýaponiýanyň 
demirgazyk etraplarynda ýaşaýanlar aýn dilini milli 
baýlyk hökmünde saklaýarlar. Aýn dilinde 20 den gowrak 
şiwe bar diýlip hasaplanylýar. Grammatik many aňladyşyň 
sintetik serişdesi agdyklyk edýär, grammatiki gurluşy-
goşulma arkaly söz üýtgedilişi amala aşyrýan dillere 
degişlidir. Ýazuwy döretmeklik amala aşyrylmandyr.


52 
Alban dili- Hindi-ýewropa dilleriniň biridir. Ol 
Albaniýada, Kosowada giňden ýaýrandyr. Alban dilinde 
gepleýänleriň sany 5 mln adam töweregi hasaplanylýar. 4 
şiwe topary bar: günorta, tosk, demirgazyk, geg 
şiweleri.Grammatik gurluşy –flektiw, grammatik many 
aňlatmakda sintetik serişdeler agdyklyk edýär. Ilkinji 
ýazuw 
ýadygärlikleri 
XV 
asyra 
degişli 
hasaplanylýar.Ýazuwy latyn elipbiýiniň esasyndadyr. 
XVIII asyrda milli elipbiýi döretmäge synanşyklar edilýär, 
ýöne bu başa barmaýar. 
Aleut dili- eskimos-aleut dilleriniň biridir. Ol Aleut 
adalarynda (ABŞ), Bering adasynda (Russiýa) ýaýrandyr. 
Bu dilde gepleýänleriň sany ABŞ-da 700, Russiýada 30 
töweregi adam. 3 sany şiwesi bar-unalaşkin, akin, attow. 
Grammatik gurluşy- goşulma arkaly söz üýtgedilişi amala 
aşyrýan dillere degişlidir, grammatik many aňladyşyň 
sintetik serişdesi agdyklyk edýär. Rus elipbiýiniň 
esasyndaky XIX asyryň başynda döredilen ýazuw 1867-
nji ýylda Aleut adalarynyň ABŞ-a geçirilmegi bilen 
ýatyrylýar. XX asyryň 70-nji ýyllarynda latyn elipbiýiniň 
esasynda täze ýazuw döredilýär.
Altaý dili- türki dilleriniň biridir. Demirgazyk 
Altaýyň çäklerinde ýaýrandyr Bu dilde gepleýän 
adamlaryň sany 53 müň töweregi hasaplanylýar. 
Grammatik gurluşy- goşulma arkaly söz üýtgedilişi amala 
aşyrýan dillere degişlidir, grammatik many aňlatmakda 
sintetik serişdeler agdyklyk edýär. Sözlük düzümine rus 
dilinden alnan sözler köp. Häzirki wagtda 1939-njy ýylda 
rus elipbiýiniň esasynda döredilen ýazuw peýdalanylýar. 

Download 2.8 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   83




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling