Учебное пособие для вузов. Т.: Тфи, 2019. с. A. S. Djuraev- doctor of Economics, Professor of the Department of «Taxes and Taxation»
Soliq ma‟murchiligi fanini o‟qitishning zarurligi, uning boshqa fanlar
Download 4.14 Mb. Pdf ko'rish
|
SOLIQ MA‟MURCHILIGI OQUV QOLLANMA
2.Soliq ma‟murchiligi fanini o‟qitishning zarurligi, uning boshqa fanlar
bilan o‟zaro bog‟liqligi. Soliq ma‘murchiligi fanining boshqa fanlar singari o‘ziga xos predmet va vazifalari mavjud. Bu fanni o‘qitishning zarurligi iqtisodiyotni modernizatsiya qilish, texnik va texnologik jihatdan qayta tashkil etishda davrida soliq munosabatlarining ahamiyati o‘sib borayotganligidan kelib chiqadi. Soliq ma‘murchiligi fani soliq voqe‘liklarini (harakatlarini) chuqur o‘rganish asosida zaruriy xulosalar chiqarib, ularni amaliyotga tadbiq etish yo‘llarini o‘rgatadi. Soliq ma‘murchiligi fani soliq amaliyotidagi eng to‘g‘ri, eng mukammal va eng progressiv voqe‘liklarni o‘rganib, amaliyot uchun xuddi bir dasturiy amalday yoritib boradi. Nazariya voqeliklarni amaliyotdan oladi va yana amaliyotga eng to‘g‘ri, ma‘qul va ilg‘or tajribalar olinib amaliyotga yo‘l ko‘rsatish uchun o‘rgatiladi. Demak, nazariya amaliyot uchun kerak va amaliyot uchun kompas, barometr, yo‘l boshlovchi vazifasini bajaradi. Nazariyasiz amaliyot yo‘ldan adashgan yo‘lovchidir. Nazariyani chuqur bilgan amaliyotchi har qanday o‘zgarishlarda ham ishlab keta oladi va yo‘ldan adashmaydi. Soliq ma‘murchiligi fanini o‘qitishning zarurligi amaliyotda yo‘ldan adashmaslik, keraksiz soliqlar bo‘yicha o‘zgartishlarga yo‘l qo‘ymaslik, 10 amaliyotda istiqbolli qadamlar tashlash uchun va katta muvaffaqiyatlarga erishish uchun ham zarurdir. Soliq ma‘murchiligi fani soliq nazariyasi fani bilan chambarchas bog‘liqdir, uning maxsus bo‘limi, ya‘ni chuqurlashtirilgan va kengaytirilgan bo‘limidir. Chunki soliq nazariyasi qonuniyatlari umumiqtisodiy nazariya qonuniyatlaridan chetga chiqib keta olmaydi, ularga asoslanadi va rivojlantiriladi. Soliq munosabatlari moliya munosabatlarining tarkibiy qismi bo‘lganligi bois, soliqlar va soliqqa tortish fani ham moliya nazariyasi fani bilan chambarchas bog‘liq. Soliqlar va soliqqa tortish fanining o‘ziga xos xususiyatlari soliq to‘lovchilar bilan davlat o‘rtasidagi majburiy xarakterga ega bo‘lgan pul munosabatlarini o‘rgatadi. Soliq ma‘murchiligi fani o‘z navbatida ―Iqtisodiy nazariya‖, Soliq nazariyasi‖, ―Yuridik shaxslarni soliqqa tortish‖, ―Jismoniy shaxslarni soliqqa tortish‖, ―Soliq statistikasi va prognozi‖, kabi boshqa fanlar bilan o‘zaro bog‘liq. ―Soliq ma‘murchiligi fani ―Yuridik shaxslarni soliqqa tortish‖, ―Chet mamlakatlar soliq tizimi‖ va boshqa fanlarni o‘rganishda asos bo‘lib xizmat qiladi. Soliq ma‘murchiligi fanini o‘qitishdan maqsad - soliqlar va soliqqa tortish tizimida rejalashtirish, soliq to‘lovchilar va soliqqa tortiladigan ob‘ektlar xisobini yuritish, soliq to‘lovchilar tomonidan soliq qonunchiligiga rioya etilishini nazorat qilish, soliqlar va soliqqa tortishni tartibga solish kabi muammoli masalalarni o‘rgatishdan iborat. Bundan tashqari soliqlarni rejalashtirishning strategiyasi va taktikasini, soliq rejalashtiruvining maqsadlarini o‘rganish va regional darajada soliqlarni rejalashtirish masalalarini taxlil qila olish, rejalashtirishda soliq potensialini baholay olish bo‘yicha yo‘nalish profiliga mos bilim va qo‘niqma va malaka shakllantirishdir. Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozining salbiy oqibatlarini bartaraf etishda soliqlarning rag‘batlantiruvchi funkstiyalardan soliq ma‘murchiligida samarali foydalanish. 11 Soliq ma‘murchiligi tizimida yuqorida ko‘rsatilgan ustuvor yo‘nalishlarning eng dolzarblarini qo‘llagan holda soliqqa tortishni tartibga solish bo‘yicha taklif muloxazalar ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish yo‘llarini bilishi kerak. Iqtisodiyotni modernizatsiyalash va diversifikatsiyalash sharoitida Respublikamizda izchil amalga oshirilayotgan islohotlar - agrar, mulkiy munosabatlar, tashqi iqtisodiy, moliya-kredit tizimi va ijtimoiy sohalarda tub o‘zgarishlarni yuzaga keltirdi. Bu islohatlar orasida moliya-kredit tizimini isloh qilish alohida rol o‘ynaydi. Chunki, jamiyatni barcha sohalari faoliyati pulli munosabatlar bilan bevosita bog‘liqdir, vaholanki, pulli munosabatlarni samarali ishlash mexanizmi o‘z navbatida boshqa sohalarga bevosita ta‘sir etadiki, bu moliya-kredit tizimini jamiyat iqtisodiy tizimidagi o‘rni naqadar yuqori ekanligini ko‘rsatadi. «Qattiq moliyaviy siyosatni amalga oshirish, barqaror pul muomalasini ta‘minlash, soliq tizimini takomillashtirish, umumiy qilib aytganda izchil moliya- kredit siyosatini amalga oshirish iqtisodiy islohatlarimizni muvaffaqiyatli ta‘minlashga xizmat qilmog‘i lozim‖ - degan edi, - prezidentimiz I.A.Karimov. Iqtisodiyotni modernizatsiyalash va diversifikatsiyalash sharoitida soliqlar davlatning iqtisodiy va ijtimoiy siyosatini amalga oshirishning asosiy manbai hisoblanadi. Demak, davlat budjeti daromadlarini tashkil qiluvchi soliqlarning to‘liq va o‘z vaqtida undirilishini ta‘minlash muhim ahamiyat kasb etadi. Shuning uchun barcha davlatlar qatori mavlakatimizda ham soliqlar va boshqa majburiy to‘lovlarni to‘liq, to‘g‘ri va o‘z vaqtida budjetga undirilishini nazorat qilish tizimi yaratilgan. Download 4.14 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling