Урду жисмоний маданият факультети «Умумий жисмоний тарбия» кафедраси ўқитувчилари п ф. н. В рахимов, п ф. н. А шариповлар томонидан

Таянч тушунчалар.
Тайёргарлик, вазиятлар, БО`СМ, танлаш, вазифа, тавсифнома, машқ, мезон, босқич, сифатлар, қобилият, назорат, машг`улот, куч, усул, тактика, юклама, саралаш, шакиллантириш, ривожлантириш, такомиллаштириш, такрорлаш, тизим, услуб, ҳаракат мувофиқлиги, ко`никма, малака, маҳорат, имконият.


Назорат учун саволлар.
1.Ёш гандболчиларни тайёрлашда асосай вазиятлар.
2. Ёш гандболчиларни танлаш.
3.Кичик ёшдаги гандболчиларни жисмоний сифатларини
шакиллантириш.
3.Кичик ёшдаги гандболчиларда техник ва тактик ко`никмаларини
шакиллантириш.
4.Кичик ёшдаги гандболчиларда физиологик о`згаришлар ва
функсионал имкониятлари.
5.Ўрта ёшдаги гандболчиларда тайёргарлик вазифалари ва услублари.
6.15-18 ёшдаги гандболчиларни тайёрлашдаги қо`йиладиган умумий талаблар.
7.Гандболчилар организмининг физиологик о`згаришлари.
8.Гандболда техника ва тактикани такомиллаштиришнинг восита ва
услубиятлари.
9.15 –18 ёшдаги гандболчиларни тайёрлашга бо`лган талаблар.


Мавзу 7. Мусобақаларни ташкил қилиш ва о`тказиш.
Режа:
1.Мусобақалар турлари.
2.Мусобақа о`тказиш усуллари.
а) айланма усул
б) чиқиб кетиш усули
в) аралаш усул
3.Мусобақа низоми.

Мусобақалар турлари.

Мусобақалар о`қув тренировка ишини давоми деб ҳисобланади. Улар спортчи билан мураббийни сермашаққат ишига якун ясайди. Мусобақалар қатнашчиларини ҳар ҳил тайёргарлиги даражасини аниқлашга ёрдам беради, техник ва тактик такомиллашишни раг`батлантиради. Мусобақаларда қатнашиш жараёнида о`йинчиларда интизомлик, ҳамжиҳатлик, о`зининг манфаатларини жамоа манфаатларига бо`йсундириш ва о`зини устидан бошқара билишни, г`алаба қозонишда тиришқоқлик ва кучли иродани, жамоа олдидаги маъсулият ҳисларини тарбиялайди.
Қо`л то`пи бо`йича мусобақалар фақат жамоавий бо`лиши мумкин. Ташқилий шакл бо`йича расмий (асосий) ва о`ртоқлик (ко`макчи) мусобақаларга ажратишади.
Расмий мусобақаларга алоқадор деб Олимпия о`йинлари, Жаҳон биринчиликлари, Европа, Осиё, О`збекистон биринчиликлари ва ҳ.к. мусобақалар ҳисобланади. Г`олиб чемпион унвони билан тақдирланади. Кубок учун мусобақалар уларда максимал сон жамоаларни қатнашишини таъминлаш учун ва қатнашувчиларни сонига қарамасдан г`олибни қисқа вақт ичида аниқлаш учун о`тказилади.
О`ртоқлик учрашувлари деб жамоалар тайёргарликни ҳар хил даврида о`заро келишиб о`тказиладиган мусобақага айтилади (улар баъзан асосий мусобақалардан олдин о`тказилади). Ҳозирги вақтда айрим шаҳарларда ва ҳалқаро о`ртоқлик учрашувлар анънага айланиб қолган. Улар спорт о`йинларини омма орасида тарг`иб қилишга ёрдам беради, ҳар ҳил ҳалқлар орасида до`стона муносабатни ривожлантиради.
Мусобақалар
- Расмий (асосий): -О`ртоқлик (ёрдамчи):
- Олимпия о`йинлари - классификацион ёки
- жаҳон чемпионатлари саралаш турнирлар
- Овро`по чемпионатлари - матч учрашувлар
- Овро`по кубоклари - назорат учрашувлар
- Осиё чемпионатлари - ко`ргазмали учрашувлар
- Марказий Осиё о`йинлари - оммавий-ташвиқий
- О`збекистон спартакиадаси - тенглаштирувчи ёки блиц-
- О`збекистон биринчилиги турнирлар
- О`збекистон кубоги
- Вилоят. СҲаҳар, туман биринчилиги