Узбекистон республикаси согликни саклаш вазирлиги


Тананинг турли кисмларидаги харорат


Download 1.06 Mb.
bet42/68
Sana28.10.2023
Hajmi1.06 Mb.
#1728536
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   68
Bog'liq
нормал физиология

Тананинг турли кисмларидаги харорат





Тана кисмининг номи

Харорат ( 0 С да)

Жигар


37,8-38,0

Бош териси

33,0-34,0

Култик ости

36,5-36,9

Тугри ичак

37,2-37,5



Кимёвий терморегуляция


Кимёвий терморегуляция организмда иссиклик хосил булишини кучайтириш ёки сусайтириш, яъни организмда моддалар алмашинуви жадаллигини кучайтириш ёки сусайтириш йули билан юзага чикади.
Ташки мухит харорати 25-300 С га етганда, организмда моддалар алмашинувининг жадаллиги ва иссиклик хосил булиши бироз камаяди. Ташки мухит харорати 150 С дан пасайса, иссиклик хосил булиши анча кучаяди. Агар ташки мухит харорати оптимал ёки комфорт зона хароратидан паст булса, иссиклик хосил булиши кучаяди. Енгил кийимдаги одам учун комфорт харорат зонаси одатда 18-200 С атрофида, ялангоч одам учун эса 280 С булади.
Мускуллар кискарганда, уларда энг куп иссиклик хосил булади. Одам хатто кимирламай ётиб, мускулларини таранглаштирса, иссиклик хосил булиши мускулларини бушаштириб ётгандагига нисбатан 10% га ошади. Унча катта булмаган харакат фаоллиги иссиклик хосил булишини 25% га оширади. Одам юрганда энергия сарфи 60-80% га, огир жисмоний иш пайтида эса 400-500% га купаяди.
Атроф мухит харорати совук булганда, мускулларда иссиклик хосил булиши ортади. Бунинг сабаби шуки, ташки мухит хароратининг пасайиши натижасида теридаги совукни сезувчи рецепторлар кузгалади. Бу эса уз навбатида мускулларнинг бетартиб ва беихтиёр кискаришларига яъни титрашга сабаб булади. Айни вактда организмнинг энергия сарфи анча ортади. Титраш вактида организмда иссиклик хосил булиши 200% га ортиши тажрибаларда кузатилган.
Кимёвий терморегуляцияда мускуллардан ташкари жигар ва буйраклар хам роль уйнайди. Бадан совитилганда жигарнинг иссиклик хосил килиши кучаяди.



Download 1.06 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   68




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling