Vazirligi termiz agrotexnologiyalar va innovatsion riv ojlanish instituti

Kasallik belgilari shakllari yuqumli bronxitda 3 ta klinik sindrom: Respiratorli, kopayish azolari va nefritli-nefroz kuzatiladi.
Respiratorli sindrom asosan jo‘jalarda bo‘lib, ularda yo‘tal, qiynalib nafas olish, kekirdak xirillashi, burundan suyuqlik oqish, ayrim hollarda konyuktivit, rinit, sinusit (burun devori sh.p.) belgilari kuzatiladi. Jo‘jalarda anoreksiya, kam harakatlik, issiq joyga yaqinlashish holatlari namoyon bo‘ladi. Kasallik asosan o‘tkir (1-3 hafta) kechadi va o‘lim 1-3 oylik jo‘jalarda 5-33% gacha
bo‘ladi. 1 oylikdan katta jo‘jalarda aksa urish, yo‘tal, quruq xirillash va ozroq burundan suyuqlik oqish kuzatiladi va 5-10 kun davom etadi. Jo‘jalar o‘sish va rivojlanishdan orqada qoladi.


149

Kopayish a ’zolarining jarohatlanish

sindromi - Voyaga yetgan tovuqlarga rinit,
konyuktivit, ayrimlaridagi qiyin nafas olish
klinik belgilari xarakterli emas. 7- 14- kunlari
kasallikning bosqichlaridan qa’tiy nazar
tuxum tug‘ish keskin (50% gacha) kamayadi,
tuxumdan jo‘ja chiqish ham pasayadi.
Nefrito-nefroz sindromida - Virusning
ayrim shtammlari kasallikning 1-2- haftalarida
buyrak va siydik yo‘lini jarohatlashi va uratlar
(siydik toshlari) hosil qilishi mumkin. Bunday
holatda kasallarda depressiya va uratli diareya kuzatiladi. Virusni birlamchi
sirkulyatsiyasida o‘lim 57-70% ni tashkil etadi.
Patologoanatomik o‘zgarishlar Jo‘jalarda burun va traxeyani qonga
to‘lishi va serozli yoki serozli shilliq ekssudatni to‘planishi kuzatiladi.
O‘pka ozroq kattalashgan,
qizargan, pufakli suyuqlik bilan
to‘lgan. Havo xaltalari o‘choqli
yoki diffuzli yallig‘langan. Buyrak
va jigarda donali distrofiya
kuzatiladi. Voyaga yetgan
parrandalarda tuxumdon, tuxum
yo‘li to‘la shakllanmagan, tuxum