X. S. Xadjayev, sh sh. Fayziyev m. E. Jabbarov. Makroiqtisodiyot

2-MAVZU. ASOSIY MAKROIQTISODIY 
KO’RSATKICHLAR VA ULARNI HISOBLASH 

---

8
X.S.Xadjayev, SH.SH.Fayziyev, M.E.Jabbarov – MAKROIQTISODIYOT
faoliyatlari natijasida aniqlanadi. Ular mamlakatning iqtisodiy imkoniyatlarini, 
uning ijtimoiy - iqtisodiy rivojlanish istiqbollarini narxlash uchun ishlatiladi.
YaIMni aniqlashda ishlab chiqarish, xarajatlar, daromadlar usullaridan 
foydalaniladi. Mamlakat makroiqtisodiy holatini ifoda etuvchi ko‘rsatkichlar 
sifatida sof ichki mahsulot, milliy daromad kabi ko‘rsatkichlar ham qo‘llaniladi. 
Milliy iqtisodiyotdagi ishlab chiqarish hajmini makroiqtisodiyotda natural 
birliklarda amalda o‘lchash mumkin emas, chunki bu yerda bir – biri bilan 
solishtirib bo‘lmaydigan millionlab nomdagi tovar va xizmatlar birgalikda 
o‘rganiladi. 
Narxlarning makroiqtisodiy ko‘rsatkichlarga ta’sirini inobatga olgan holda 
nominal va real YaIMlar ajratiladi hamda bu ko‘rsatkichlar bir biriga deflyator yoki 
iste’mol narxlari indeksi orqali bog’langan bo‘ladi. 

1. Jadval ma’lumotlari bo‘yicha quyidagilarni hisoblang: 

a) xarajat oqimlari bo‘yicha YaIM hajmi; 
b) daromad oqimi bo‘yicha YaIM hajmi (MHTning eski talqiniga ko‘ra); 
v) SIM hajmi; 
g) MD hajmi. 
Hisob 
Mlrd. so‘m 
Korporatsiyalarning taqsimlanmagan foydasi 
10 
Sof eksport 
20 
Dividendlar 
105 
Korporatsiyalar foydasiga soliq
10 
Tovar va xizmatlarning davlat tomonidan sotib olinishi 
1000 
Alohida qo‘yilmalardan daromad 
340 
Foiz 
400 
Ijara to‘lovi 
25 
Yalpi xususiy ichki investitsiyalar 
610 
Yollanma ishchilarning ish haqi 
3140 
 
Masalalar 

---

9
X.S.Xadjayev, SH.SH.Fayziyev, M.E.Jabbarov – MAKROIQTISODIYOT
Biznesga bilvosita soliqlar 
400 
Iste’mol qilingan kapital hajmi 
500 
Shaxsiy iste’mol xarajatlari 
3300 
▲ ▲ ▲ 
2.YaIM 6000 pul birligiga, iste’mol xarajatlari 4200 pul birligiga, davlat 
xarajatlari 900 pul birligiga, sof eksport esa 120 pul birligiga teng.
Quyidagilarni hisoblang:
a) yalpi va sof investitsiyalar hajmi; 
b) eksport 450 pul birligiga tengbo‘lsa import hajmini; 
v) amortizatsiya 200 pul birligiga teng bo‘lsa SIMni. 
▲ ▲ ▲