Xalqaro valyuta-kredit va moliya bozorlari

520

32-BOB. XALQARO VALYUTA-KREDIT VA MOLIYA BOZORLARI

Yuqoridagi tabiiy imkoniyatlardan kelib chiqqan holda respublikaning xalqaro

moliya munosabatlari va jahon xo‘jaligiga integratsiyasi majmuyi aniq belgilangan

m aqsadlar ham da ularni amalga oshirishga qaratilgan asosiy tadbirlarni o‘z

ichiga oladi.

Birinchidan, respublika milliy iqgisodiyotining kuchli eksport bo‘g‘inini tashkil

etuvchi va uning jahon bozorida munosib o‘rinni egallashini ta’minlovchi bo‘-

g‘inlarni aniqlash;

Ikkichidan, iqtisodiyotning eksport sohasida davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlash

usulidan keng foydalanish.

Bu usullar quyidagilardan iborat:

• eksportga yo‘naltirilgan ishlab chiqarishni kengaytirish uchun imtiyozli foizlar bo‘-

yicha uzoq muddatli kreditlar ajratish, moijallangan investitsiyalarni sug‘urtalash;

• eksportyorlarga m illiy ishlab chiqarish va uning xorijiy raqobatchilari ishlab

chiqarishi xarajatlari o‘rtasidagi farqni qoplash;

• davlat tomonidan respublikaga ilg‘or texnologiyalar, tajribalar va bilimlarning

kirib kelishi uchun subsidiyalar ajratish;

• eksport va importni litsenziyalash yoki chetga mol chiqarishga va chetdan uni

olib kelishga ruxsatnom alar berish;

• ishlab chiqarish jarayonida qatnashuvchi, xorijdan keltirilgan xomashyo va materiallar,

asbob-uskunalar hamda jihozlar ulushini bosqichma-bosqich kamaytirish

va boshqalar.

Shu bilan birga xalqaro moliya sohasidagi siyosat milliy valyutani mustahkamlash

va uni boshqa valyutalarga erkin alm ashuvini ta’m inlashni, ichki narxlarni

jahon bozori narxlariga yaqinlashtirish maqsadida baholar islohotini tugallashni,

tashqi iqtisodiy faoliyatning m e’yoriy-huquqiy asoslarini xalqaro talablar darajasiga

yetkazishni nazarda tutadi.

0 ‘zbekiston uchun bu sohadagi asosiy strategik maqsadlar quyidagilardan iborat:

• 0 ‘zbekiston Respublikasining jahon iqtisodiy tizimi integratsiyasiga qo‘shilib

borishini ta’minlash;

• eksport potensialini rivojlantirish;

• import va import o‘rnini bosuvchi mahsulotlar ishlab chiqarishni rivojlantirish;

• investitsiya siyosatini takomillashtirish;

• xorijiy investitsiyalarni jalb qilish;

• eksport m ahsulotlari ishlab chiqarish zonalari va erkin iqtisodiy hududlarni

rivojlantirish;

• tashqi iqtisodiy faoliyat infratuzilm asini rivojlantirish.

M am lakatning jahon hamjamiyatiga integratsiyalashuvining muhim tarkibiy

qismi — davlatlarning turli xalqaro mintaqaviy birlashmalari, xalqaro moliyaviy

tashkilotlar bilan aloqalarni rivojlantirishdan iborat. 0 ‘zbekiston mintaqaviy xalqaro

tashkilotlar, chunonchi, Yevropa Ittifoqi, YeXHT, NATO, EKO, OIK va boshqalar

bilan ham samarali hamkorlik qilmoqda. Bular orasida Yevropa Ittifoqi alohida

o‘rin tutadi. 1996-yilda Yevropa Ittifoqi bilan 0 ‘zbekiston o‘rtasidagi munosabatlarni

rivojlantirishda bir qancha muhim ishlar amalga oshirildi.