Людвиг Фейербах (1804-1872) - идеализмни танқид қилади ва дунёнинг тартибли ва умумий тизимли тасвирини илгари сурди;
- ўзининг фалсафасида Фейербах ашаддий атеист сифатида намоён бўлган, Худонинг йўқлигини, унинг инсон томонидан ўйлаб топилганини, амалга оширилмаган инсоний идеалларнинг Худо кўринишига ўтказилганини исботлашга ҳаракат қилган.
- Немис классик фалсафасининг аҳамияти
- фалсафанинг эътиборини одатий муаммоларидан (борлиқ, тафаккур, билиш ва бошқалар) инсон моҳиятини тадқиқ этишга қаратган;
- фалсафанинг мантиқий-назарий аппаратини сезиларли бойитди;
- тарихга бутун жараён сифатида қаради.
- Кант фалсафасини даврийлаштириш
- Танқидий давргача бўлган ижоди
- (18 –асрнинг 70 йилларигача):
- Кантнинг танқидий давргача
- бўлган фалсафий тадқиқотларининг
- муҳим масалалари борлиқ,
- табиат, табиий фанлар муаммолари
- эди. Кантнинг ушбу муаммоларни
- ўрганишидаги ижодкорлиги шундаки,
- у тараққиёт муаммоларига биринчи
- бўлиб эътибор ажратган
- файласуф эди.
- Кантнинг танқидий даврдаги (18-асрнинг
- 70-йиллари боши) фалсафий ишлари
- Асосида билиш муаммоси ётади.
- Танқидий даврда Кантни ақл, билиш,
- билиш механизми фаолияти, билиш
- чегаралари, мантиқ, этика, ижтимоий
- фалсафа масалалари қизиқтирган.
- Файласуф ижодининг танқидий даври деган
- ном олишига сабаб бўлган фундаментал
- фалсафий асарлари:
- “Соф ақлни танқиди”,
- “Амалий ақл танқиди”,
- “Мулоҳаза юритиш қобилияти танқиди”
- Кантнинг ўз даври учун инқилобий фалсафий хулосалари:
- Қуёш тизими бошда материянинг коинотда парчаланган зарраларидан
- ҳосил бўлган катта булутнинг айланиши натижасида вужудга келган,
- бу булутни ташкил қилувчи зарраларнинг ҳаракати ва ўзаро таъсири
- (тортишиши, бир-бирини итариши, тўқнашиши) туфайли рўй берган;
- Табиатнинг замонда ўз тарихи (ибтидо ва интиҳоси) бор, абадий ва
- ўзгармас эмас;
- Табиат доим ўзгаришда ва ривожланишда;
- Ҳаракат ва сокинлик нисбийдир;
- Ердаги барча тирик мавжудотлар, шу жумладан, инсон ҳам –
- табиий биологик эволюциянинг натижасидир.
Do'stlaringiz bilan baham: |
