Youth affairs

50-савол. Эрнинг уйига хотиннинг эгалик ҳуқуқи
Ассалому алайкум мен 2018 йил турмушимдан ажраб, ҳозирда ота онам билан яшайман. Биз оилада 
кўпчилик яшаймиз ота онам пенсионер. Менга сизлардан илтимосим шуки, турмуш уртоғим турган уй 
жойга эгалик кила оламанми ҳозир ҳам.
Жавоб: Эр-хотин ажрашган пайтда уларнинг умумий мулки ўзаро келишув асосида бўлиб олиниши 
мумкин. Бу ҳолда улар келишувларини нотариал тартибда тасдиқлатишлари мумкин.
Агар эр-хотин ажрашиш пайти мол-мулкни бўлишда ўзаро келиша олмаса, ўртада низо туғилса, мулкдан 
уларнинг улушини аниқлаш учун судга мурожаат қилинади.
Судга ариза берилгач, суд эр-хотиннинг умумий мулкини бўлишда уларга тенг улушда тақсимлайди. Суд 
мулкнинг қайси қисми кимга берилишини аниқлайди. Агар кимгадир теккан мулк ошиқроқ қийматда 
бўлса, иккинчи томонни рози қилиши лозим. Пул бериши мумкин ёки бошқа бир кўринишда компенсация 
қилиши мумкин
Оила кодексида оилавий муносабатлар тугатилганда, эр ва хотин никоҳдан аввал яшаган даврда 
орттирган мол-мулкни уларнинг шахсий мулки деб ҳисобланиши ҳам қайд қилинган.
Мисол учун, эр уйланмасидан аввал қурган иморат ёки сотиб олган машина унинг шахсий мулки 
ҳисобланади ва ажрашиш пайти бу мулклар тақсимланмайди.

---

36
Лекин ўртада никоҳ бўлгач, қўлга киритилган ҳар қандай мулк эр-хотиннинг умумий мулки ҳисобланади 
ва суд мулкни ўртада тенг тақсимлайди. Масалан, никоҳдан сўнг машина олинган бўлса, у иккала 
томоннинг ҳам мулки ҳисобланади. Суд буни тенг тақсимлаш йўлини ҳал қилади. Машина бир томонга, 
машинага тенг қийматдаги бошқа мулк эса иккинчи томонга берилиши мумкин. Агар бунга томонлар 
рози бўлмаса, суд низони кимошди йўли орқали ҳал қилиши мумкин,
Шунингдек, қонунчилигимизда эр ва хотиндан бири уй-рўзғор ишларини юритиш, болаларни парвариш 
қилиш билан банд бўлган ёки бошқа узрли сабабларга кўра мустақил иш ҳақи ва бошқа даромадга 
эга бўлмаган тақдирда ҳам эр ва хотин умумий мол-мулкка нисбатан тенг ҳуқуққа эга бўлиши қайд 
қилинган.
Хулоса ўрнида шуни айтиш лозимки, никоҳ даврида қўлга киритилган барча мол-мулкка даъво 
қилишингиз мумкин.