Z. N. Adizov Buxoro Neft va gaz sanoati kasb-hunar kolleji direktori
Download 3.26 Mb.
|
Усмонов Наз.Улчов
- Bu sahifa navigatsiya:
- VAUIIVI OTKAZGICHLI TERMOSEZGICHLAR
- 2.9. LOGOMETRLAR
•n‘>l H'l ДС ga ko‘ra termometrlarning chiqish signali standart n .nlil.mib, temperaturaning har bir qiymatiga qarshilikning belgi- uii'.iii qiymati to‘g‘ri keladi. И VAUIIVI OTKAZGICHLI TERMOSEZGICHLAR N ,mm o'tkazgichli termometrik qarshiliklar yoki termistorlarning i пик koclfltsiycnti toza metallarnikiga nisbatan 8—10 marta yuqori ■■* li'.niligi uchun, temperaturani avtomatik boshqarish sistemalari- ! i ki ng, qo'llaniladi. Bundan tashqari, ularning boshlanghch qarshiligi til,i va geomctrik o‘lchamlari juda kichik boriadi. Boshlangrich i и Inlikiiing katta bo‘lishi esa, tashqi zanjirlardagi qarshilikning issiq- d *1,111 o'/.j'.arishini hisobga olmaslik imkonini beradi. <,).unlay materialdan tayyorlanganiga qarab, termistorlar mis шагни .h (MMT) va kobalt marganesli (KMT) turlarga bo‘linadi. ММ I I (KMT-1) termistorlarining tuzilishi 13-rasmda kelti- ilgiin 13- rasm. Yarim o'tkazgichli qarshilik termometrlari. a — mis marganesli MMT-1; b — mis marganesli MMT-4. Oxirida kontakt qiluvchi qalpoqchalar 2bo‘lgan tashqi tomonida emal bo‘yoq bilan bo‘yalgan yarim o‘tkazgichli silindr simian kavsharlangan. Termistorlarning diametri 2 mm, uzunli; 12 mm va inersionligi 85 sekundni tashkil qiladi. Termistorlarnir bu turlari namlik o‘rtacha (normal) bo‘lgan hollarda qo‘llanilad MMT-4 (KMT-4) turidagi termistorlar ham silindr yorlangan boiib, lining oxirida chiqish simlari bo‘lib, himoyalovchi metall g‘ilof esa shishali izolyator 5 mavjud. Termistorlarning bu turi yuqori nan likli sharoitlarda va suyuqliklarda qo‘llaniladi. Ularning diamet 4 mm, uzunligi esa 20 mm bo‘ladi. Temperaturani oichashdagi xatolikning kichikligi, o‘lchash! ma’lum masofaga uzatish va markazlashtirish imkoniyatining borli va boshqalar qarshilikli termoo'zgartgichlarning afzalligini ko‘rsi tadi. Ularga qo‘shimcha tok manbayining talab etilishi, sezg elementning ma’lum miqdorda uzunligi, zaharli moddalar ta’sirit yemirilishi qarshilikli termoo‘zgartgichlarning kamchiligi hisobli nadi. Qarshilik termoo‘zgartgichlari bilan birgalikda ishlaydigan ikkilar chi asbob sifatida muvozanat va nomuvozanat ko‘priklari harm logometrlar ishlatiladi. 2.9. LOGOMETRLAR Logometrlar magnitoelektrik asboblar sistemasidan bo‘lib, ik tok — termometr va doimiy reostat zanjirdagi toklar nisbatini o‘ chashga moijallangan (14- rasm). Logometming qo‘zgaluvchi qismi bir-biriga 15—20° burchak osti< qattiq bog‘langan hamda o‘z o‘qi atrofida aylanish imkoniyatiga ej bo‘lgan gichka mis simlardan tayyorlangan bo‘lib, doimiy magnit qutblari va Logometming magnit sistemasi pirometrik millivoltmetrnii magnit sistemasiga o‘xshash bo'lib, faqat magnit o‘tkazgich magnit qutblari uchlari bir-biridan farq qiladi. Logometrlarda havo bo‘shlig‘i magnit qutbla uchi markazidan uning chetiga tomon kamayib boradi. Miiming hisobiga magnit induksiyasi markazdan uning chetki 'tmimlariga qarab, taxminan kvadratga ko‘tarish qonuni asosida li.idi Kamkalarga tok uzatish harakatga teskari ta’sir ko'rsatuvchi и Ink momentga ega bo‘lgan spiral prujinalar orqali amalga oshiriladi. in pnijinalar ramkalarni hamda ularga mustahkam qotirilgan и r.nigich I'mnilaydi. Ramkalarga tok umumiy ta’minlash manbayi 'i nl.nli. Birinchi ramka zanjiriga o‘zgarmas qarshilik ink.i zanjiriga o‘zgarmas qarshilik /(’.niivchan qarshiligi |ii.iii)',anidan tayyorlangan. Ramkalar sxemaga shunday ulanganki,
Ramkalarda hosil bo‘lgan aylantiruvchi momentlar: Mx = KXBXIV (2.27; M2 = K2B2IV (2.28; bu yerda: /, va Agar boshlang‘ich holatda Pi 1 / p2 2 4 bo‘lsa, u holda ramkalardan o‘tayotgan tok kuchlari teng bo‘lib /, = Temperaturasi o‘lchanayotgan muhitning temperaturasi oshishi bilai termometming qarshiligi oshadi. Bu esa ikkinchi ramkada tok kuchininj va aylanish momentining kamayishiga olib keladi. Katta moment ta’sirid; qo‘zg‘aluvchan sistema soat mili yo‘nalishida aylana (burila) boshlaydi Bu paytda ikkinchi ramka magnit induksiyasi katta bo'lgan tomonga birinchi ramka esa magnit induksiyasi kichik bo‘lgan tomonga o'tadi Ma’lum bir holatda qo‘zg‘aluvchan sistema muvozanatlashadi, ya’ni bu tenglamadan: w, = A = I2 KlBl B] (2.30 (2.31 Agar tok kuchining kuchlanish va qarshiliklar nisbatiga bog‘liqligin hisobga olib, yozish mumkin: U - T U (2.32 /,= 1 л,+л2 va В,+Вг- Rp: (2.31) tenglamaga (2.32) dagi tok qiymatlarini qo£ysak, quyidagig: ega bodamiz: u B\ +T?2 _ R,+R2+Rp2 _ js U R{+R2 h B, (2.33 Rt+R2 + Rp] Uamkalarning burilish burchagi toklar nisbatiga bog‘liq bo‘lgani uchun i i a bo'lamiz. Bu yerda • 11 s malign bogdiqdir, (2.35) i in qo'zgaluvchan sistemaning burilish burchagini termometr 11 и luligming funksiyasi deb qarash mumkin. 11< i/11)l paytda sanoatda faqat 21, 22, 23- darajali Л-64, Л-64И, l 1.1 I).’ markali ko'rsatadigan logometrlar ishlab chiqarilmoqda. I I и iiinr. tashqi qarshiligi 5 va 15 Om, aniqlik toifasi esa 1,5 ga teng. Download 3.26 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|