Z. N. Adizov Buxoro Neft va gaz sanoati kasb-hunar kolleji direktori

24- rasm. Sig'imli sath o‘lchagich
sxemasi.

koniiuktometrik sath

и I. liagichlarning ishlash
u uli o'lchanayotgan mu-
Itiigii lushirilgan maxsus
i li kliod yordamida suyuq-
h! voki sochilvivchan mod-
•l-il.n ning clektr qarshiligini
li liashga asoslangan.
I in in lay sath signal izatorla-
iliimg eng oddiy quril-
HM'.ida clektr o‘tkazuvchi
maliMilotli sig‘imga tushi-
iili-aii ikki elektrod ulan-

1. 
   и к la, signal beruvchi lampaning kontaktlari ishlaydi. Bitta elektrod a/ilasini yerga ulangan sig‘imning metall devori o‘taydi, ikkinchi
   

и |i luydigan elektrod esa undan elektr izolatsiyalangan boiishi kerak. rasmda konduktometrik sath signalizatorining prinsipial elektr i nasi keltirilgan. Kuchlanishi 7 voltdan katta bo‘lmagan o‘zgaruv- han lok maxsus tok manbayidan ikki elektrodli o‘lchov o'zgartgich it > ()‘) ga berilib, tekshirilayotgan mahsulotning sathi unga yetganda ■ 1111г ulanadi. Bu paytda elektromagnit relening kontakti harakat- ianib, kerakli signal beruvchi yoki rostlovchi kontraktlarni ulaydi.
Asbobsozlik sanoatida ishlab chiqariladigan bu turdagi sath iHiinlizatorlari oziq-ovqat sanoatida keng qo‘llaniladi. Asboblar m.ilisiilotning ishchi temperaturasi 200°C bo‘lganda 5 mm gacha

• 
  »(• >hк bilan sath signalini ta’minlaydi.
  

Kadioizotopli sath oichagichlar boshqa sath o‘lchagichlarga iii .hatan mukammal bo‘lib, bunda suyuqlik va sochiluvchan modda- I n ning sathini oichash uzluksiz va diskret ravishda amalga oshiriladi. Ularning ishlash usuli berk idish ichidagi suyuqlik yoki sochiluv- ■ haii moddalarga у nurlari ta’sir ettirilganda, ularning modda qatla- inula yutilishiga asoslangan. Nurlanish manbayi sifatida ko'pincha

2. 
   /idan у nurlar chiqaradigan Co (kobalt-60), Cs (seziy-137), ‘и- (selen-75) va boshqa moddalar ishlatiladi.
   

1 lltratovushli sath o‘lchagichlarning boshqa asboblardan farqi — alar sathni kontaktsiz usulda o'lchaydi, ularning ishlash usuli suyuqlik, i i/ (havo) chegarasidan tovush to'lqinlarining qaytishiga asoslan- m. Bu esa suyuqlik va havo sirtida akustik qarshilikning keskin

• 
  11
  

67