Z nishanova, G. Alimova


Download 485.46 Kb.
Pdf ko'rish
bet51/74
Sana31.01.2024
Hajmi485.46 Kb.
#1831139
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   74
Bog'liq
Bolalar psixologiyasi va uni o\'qitish metodikasi. Nishonova Z, Alimova G

107


XVI - BOB
BOLALAR PSIXOLOGIYASI FANINI 0 ‘QITISH 
METODIKASIGA KIRISII 
16.1. Bolalar psixologiyasi fanini o‘qitish metodikasining asosiy 
maqsad va vazifalari
Maktabgacha yoshdagi bolalar ta’lihi-tarbiyasining samaradorligi 
birinchi navbatda tarbiyachi-murabbiylaming bilimi va mahoratiga 
bog'liq bo'ladi. Tarbiyachi faoliyatining muvaffaqiyatini belgilab 
beruvchi bilimlar tizimida uning bolalar psixologiyasi sohasidagi 
bilimlar markaziy o'rinni egallaydi. Bolalar psixologiyasi fani bo‘yicha 
chuqur bilimga ega bo‘lgandagina tarbiyachi qo‘l ostidagi bola psixik 
taraqqiyotida ro‘y berayotgan o‘zgarishlami, ulaming sabablarini 
to‘g‘ri tushunadi; bola psixik taraqqiyoti jarayoniga faol ta’sir ko'rsatadi 
va uni boshqara oladi; bola psixik taraqqiyotida uchrashi mumkin 
bo‘lgan muammolarini oldini olib, ulami bartaraf eta oladi. Bolalar 
psixologiyasi fani bo‘yicha bilimga bo‘lajak tarbiyachilar oliy yoki 
o‘rta maxsus o‘quv yurtlaridagi ta’lim jarayonida ega bo'ladilar.
Ta’lim — inson faoliyatining maxsus shakli bo‘lib, u ajdodlar 
tajribasida to‘plangan bilim, ko‘nikma va malakalami avlodlarga 
etkazish maqsadini ko‘zlaydi. Ta’lim — maxsus tayyorlangan kishilar 
rahbarligida o ‘tkaziladigan, o ‘quvchilarni bilim, ko‘nikma va 
malakalar bilan qurollantiradigan, bilim qobiliyatlarini o‘stiradigan, 
ulaming dunyoqarashini tarkib toptiradigan jarayondir. Ta’lim berish 
jarayonining mazmuni, qoidalari, metodlari, shakllarini pedagogika 
fani o'rganadi. Pedagogika fanining tarmoqlaridan biri xususiy 
metodikadir. Xususiy metodika alohida fanlami (masalan, tarix, ona 
tili, maktabgacha tarbiya pedagogikasi va hokazo) o ‘qitish 
qonuniyatlarini o‘rganadigan fanlarni o‘z ichiga oladi. Shunday 
fanlardan biri bolalar psixologiyasi fanini o‘qitish metodikasidir.
M a’lumki, bolalar psixologiyasi — psixologiya fanining 
tarmoqlaridan biri bo‘lib, u turli yosh bosqichlarida bola psixikasining 
taraqqiyoti, bir bosqichdan ikkinchisiga o ‘tishi qonuniyatlarini
108


o'rganadi. Bolalar psixologiyasi insoniyat tug‘Ugandan etuklikka 
erishguncha psixik jihatdan qanday rivojlanib borishini, bu jarayon 
qanday qonuniyatlar asosida kechishini o‘rganuvchi fandir. Bolalar 
psixologiyasi fanini o‘qitish metodikasi bolalar psixikasi va uning 
rivojlanishini o‘rganmaydi. Bolalar psixologiyasi fanini o‘qitish 
metodikasi bo‘lajak tarbiyachilarni “Bolalar psixologiyasi” fanining 
o‘qituvchisi roliga tayyorlaydi. 0 ‘qitish metodikasi talabalarga oliy 
o‘quv yurtida yoki o‘rta maxsus o‘quv yurtlarida bolalar psixologiyasi 
fanidan dars o'qitishning yo‘l-yo‘riqlarini o‘rgatadi. Uning asosiy 
maqsadi fan asoslari bo‘icha ta’lim oluvchilarga bilim berishning 
samarali usul va metodlarini o‘rgatish, ta’lim jarayoni kutilgan 
natijalami berishi uchun nimalarga e’tibor qaratish lozimligini 
tushuntirishdan iborat. Boshqacha qilib aytganda bolalar psixologiyasi 
fanini o‘qitish metodikasi mazkur fanni o'qitish qonuniyatlarini 
o‘rgatadi. Ba’zi o‘qituvchilar fanni o‘qitishga ijodiy yondashmaydi, 
ularning darslari zerikarli va mazmunsiz o‘tadi. Boshqa ayrim 
o‘qituvchilar dars o‘tganda vaqt o‘tgani bilinmay qoladi. Bulaming 
barchasiga o‘qituvchilar pedagogik mahorati va metodik bilimidagi 
farqlar sababdir. Bolalar psixologiyasi fanini o‘qitish metodikasi 
ta’lim jarayonini qiziq va samarador qilib tashkil etish uchun zarur 
bo‘lgan bilim, ya’ni metodik bilimni beradi hamda talabalarda 
pedagogik mahorat elementlarini shakllantiradi.
Bolalar psixologiyasi fanini o ‘qitish metodikasi quyidagi 
vazifalami bajaradi:
1. Bolalar psixologiyasi fanining optimal mazmunini ishlab 
chiqish;
2. Bolalar psixologiyasi fani bo‘yicha bo‘lajak o‘qituvchilami 
ta’lim-tarbiya jarayonini tashkil etish ko‘nikma-malakalari bilan 
qurollantirish uchun ulami o‘qitishning eng samarali shakl, metod 
va usullarini tizimlashtiradi;
3. Bolalar psixologiyasi fanini o ‘qitish bo‘yicha hozirgacha 
to‘plangan amaliy tajribalami tizimlashtirish va kelajakka tavsiyalar 
ishlab chiqish;
4. Bolalar psixologiyasi fanidan dars beradigan b o ‘lajak 
o'qituvchilami o‘z faoliyatlariga ijodiy yondashuvga o'rgatish.

Download 485.46 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   74




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling