Ўзбекистон республикаси адлия вазирлиги тошкент давлат юридик университети cудлар фаолиятида коррупциянинг олдини олишнинг
Суиистеъмол бу турдаги характерли хусусиятлари бор
Download 0.94 Mb. Pdf ko'rish
|
Махмудов Жахонгир Марксович (1)
|
Суиистеъмол бу турдаги характерли хусусиятлари бор:
а) ўз-ўзини қизиқтиришнинг йўқлиги (судья у яқинлаётганлигидан хурсанд бўлиши мумкин ёки аксинча, талаб шахснинг ҳолатлар ўзгарди ва ўз 1 Иванов Э.А. Система международно-правового регулирования борьбы с отмыванием денег. - М.: КНОРУС, 2003. 42 талабини рад қилади), манфаатдор шахслар ҳуқуқларини поймол, шунингдек, туфайли қонун бузилиши, деб аслида судьянинг хабардорлик, қонуний ҳуқуқ ва бошқа шахсларнинг манфаатлари бузилган бўлади. б) шахсий мотивларни суиистеъмол қилиш – шахсий номулкий имтиёзлар учун судьянинг позициясидан фойдаланиш, масалан, чекланган кириш қонуний йўлга қўйилган маълумотларни олиш, қариндошлар ва дўстларга беғараз ёрдам кўрсатиш ва бошқалар 1 . Бизнинг фикримизча, суд-ҳуқуқ тизимидаги коррупция муаммоси муҳим аҳамиятга эга, чунки коррупциянинг намоён бўлиши давлат ҳокимияти ва бошқаруви асосларига путур етказадиган, аҳоли назарида ҳукумат ҳокимиятини обрўсизлантирадиган ва издан чиқарадиган, фуқароларнинг қонуний ҳуқуқ ва манфаатларига таъсир кўрсатадиган хавфли жиноят ҳодисасидир. Жамиятнинг турли соҳаларида коррупциянинг кириб келиши шароитида бу ҳодисанинг хавфи сезиларли даражада ошади. Судлар фаолиятига тажовуз қилиш, порахўрлик каби ҳуқуқбузарлик унинг ваколатига путур етказади, бу ҳокимиятни обрўсизлантиради ва ижтимоий адолат тамойилининг бузилишига олиб келади. Коррупцияга қарши стандартлар қонунчиликда расман мустаҳкамланган илмий асосланган қоидалар мажмуи бўлиб, унда коррупцион жараёнларни чеклаш, коррупциянинг ўзига хос фактларини ўз вақтида аниқлаш, уларнинг салбий оқибатларини олдини олиш учун давлат ва ҳукумат фаолиятининг тегишли турларини тартибга солувчи норматив талабларга мос келиши керак. Россия Федерацияси ўтказилган тадқиқот натижаларига кўра, жамоатчиликнинг судга бўлган ишончи кўрсаткичлари идеалдан узоқдир. Жамоатчилик фикри жамғармаси (ИНДЕМ) томонидан олинган маълумотларга кўра, руслар судларга ишонишмайди ва судьяларнинг аксарияти пора олишади (67% респондентлар) ва фақат 12% уларни ҳалол ва чиримас деб аташади; 47% судлар кўпинча адолатсиз жазо белгилашига 1 Акрамходжаев Б.Т. Правоохранительная функция в уголовном процессе. Монография. –Т.: Академия МВД Республики Узбекистан, 1997. 112-с 43 ишонч ҳосил қилади ва 24% респондентлар адолатли жумлалар камдан-кам учрайди 1 . 1 Travaux Preparatoires of the Negotiations for the Elaboration of the United Nations Convention Against Transnational Organized Crime And the Protocols Thereto. - United Nations, 2006 |
