Ўзбекистон республикаси ички ишлар вазирлиги а к а д е м и я

мий черковга мухолафатда туради. Шу боис секта аъзолари 
давлат ҳокимияти ва расмий дин вакиллари томонидан таъ- 
қиб қилиниши мумкин. Секта га аъзолик қатъий тартибга со- 
линади, уларнинг бошқа ташкилотлар билан алоқаси чекла- 
нади ёки тақиқланади. Секта аъзоларининг тенглиги эъти­
роф этилади. Улар руҳонийлар ва диндорларга бўлинмайди.
Харизматик маросим
ташкил этилиш принципи (тамойи- 
ли)га кўра сектага ўхшайди. Ташкилот ўткир заковат (хариз- 
ма)га эга шахс атрофида маслакдошларининг жипслашуви- 
дан юзага келади. Унда раҳбарнинг шахси илоҳийлаштири- 
либ, худо даражасига кўтарилади. Ташкилот аъзолари ўрна- 
тилган тартиб-интизомга қатъий амал қиладилар. Ташқи ало- 
қалари чекланади ёки бутунлай тўхтатилади, раҳбарга сўзсиз 
итоат этилади.
- 21

---

Ҳозирги динларда «деноминация» (лотинча 
denominatio
— бошқа ном қўйиш, номини ўзгартириш) деган диний- 
ташкилий ҳодисани ҳам кузатиш мумкин. Илмий адабиётда 
бу ҳали чуқур ўрганилмаган. Бироқ деноминация ҳозирги за­
монда буддавийлик, христианлик, ислом ва иудаизм каби 
динларда катга аҳамиятга эга.
Деноминация
диний ташкилотларнинг оралиқ ёки восита- 
чи шакли бўлиб, черков оралиғида туради. Уни дин фалсафа­
си ва дин социологияси фанлари ўрганади.
Диний ташкилотларнинг юқорида қайд этилган тартибда 
таснифланиши шартли аҳамиятга эга. Ижтимоий ҳаётда юз 
бераётган мураккаб жараёнлар таъсирида уларнинг сифати 
ўзгариши мумкин. Секгалар черковга айланиши ёки янги сек- 
талар юзага келиши мумкин. Ҳозирги даврда жаҳон дини да­
ражасига кўтарилган динларнинг дастлаб секта сифатида