‘zbekiston respublikasj o liy va ‘rta maxsus ta’lim V a zir lig I


Download 5.53 Mb.
Pdf ko'rish
bet68/90
Sana13.07.2023
Hajmi5.53 Mb.
#1660107
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   90
Bog'liq
Bolalar adabiyoti va folklor (Mamasoli Jumaboyev)

K o ‘k chirogH oy so ‘ndi,
Barglarga shabnam qo ‘ndi.
Tong oqarar ohista,
Turar sakrab Shohista,
m isralarida sh oir Shohista ismli jajji qizchaning m ehnatga m uhabbati, 
g‘ayrati, bo g ‘idagi uzum lam i qanchalik m ehr q o ‘yib parvarishlashi bilan 
biiga, uning frontda odam xo‘r yovlaiga qarshi kurash olib borayotgan otasiga 
bo'lgan m eh r-m u h ab b atin i badiiy b o ‘yoqlar bilan ifodalab beradi. Shohista 
asaldek to v lan ib pishgan uzum idan dadasiga sovg'a hozirlaydi:
So ‘ngra pochtaga bordi,
Dadasiga yubordi.
Dadasi botir jangchi,
Shohistaning quvonchi.
S h uk ur S a’dulla «Egizak», «Sen m enga do‘st, m en senga do‘st», «Ulug‘ 
shahar» (tu rk u m ), «Hovlimizning bolalari» kabi qator she’rlarida d o ‘stlik 
g ‘oyalarini ilgari suradi.
Sh. S a ’dulla «Tulki va g‘ozlar», «Lola va mushuk», «Jo‘jalar», «Bola va 
T urg‘un», «Y om g‘ir yog'aloq» kabi sh e’rlarida bolalar hayotidan xarakterli 
voqealar asosida yosh kitobxonni parranda, hashorat va hayvonlar dunyosi 
bilan tanishtiradi. Shoir har bir narsa va predmetning o ‘ziga xos xususiyatlarini 
bolalar u c h u n sodda va qiziqarli qilib tasvirlaydi. Bu jihatdan qaraydigan 
b o ‘lsak «N inachi» sh e’ri, m uhim tarbiyaviy aham iyat kasb etadi:
Bog‘da uchar ninachi,
Gulni quchar ninachi.
Shisha kabi ko ‘z i bor,
Yum-yumaloq yu zi bor.
Yozganda ikki qanot 
Xuddi ko 4kda samolyot.
S hoir bo lalar tarbiyasiga oid yana turli mavzularda she’rlar yozgan. Bu 
she’rlarda u bo lalar tabiati ko‘tarmaydigan quruq nasihatgo‘ylikdan qochadi. 
Inson tabiatiga xos bo‘Igan chinakam his va axloq qoidalarini bola hayotidagi
www.ziyouz.com kutubxonasi


oddiy voqealar asosida tashviq qiladi. «Kim yaxshi?» she'rida oilaning kenjatoyi 
D ildor oiladagi ham m a kishilarga b ir xilda m unosabatda bo'Iadi. D adasini 
ham , ayasini ham , buvisini h am , akasini ham bir xilda yaxshi k o ‘radi. 
Birortasini birov yomonlasa yigMab yuboradi. Bu she’ri bilan shoir boladagi 
oilaga bo‘lgan ilk muhabbatni va bolada gum anistik hislami tarbiyalaydi.
S h o ir b o ia la r o ‘y in c h o q la ri v a u la rn in g b o la la r ta rb iy a s id a g i 
aham iyatini ham to ‘g‘ri tasaw ur qiladi. Bolaning «o‘zi yog‘och , y o li qil» 
toychoqqa m inib zavqlanishi h am , qizchaiam ing «Boialarga ovu nch oq » 
quyon qo‘g‘irchoqqa bo‘lgan m ehrini h am , ularning «B oshchasida shoxi 
bor, dum chasida oqi bor» echki bola bilan inoqligi va u bilan o ‘yn ashishini 
ham m aroqli tasvirlaydi. Bu tasvirda bola xarakteri va xususiyati ochiladi. Shu 
bilan birga shoir bolalam i o‘yinchoqlarga to ‘g ‘ri m unosabatda b o ‘lishga, 
u la rn i sin d irm a sd a n , b u z m a sd a n a sra sh g a c h a q ira d i. Bu ta rb iy a v iy
chaqiriqning o ‘yinchoq tilidan bayon qilinishi esa s h e 'm in g t a 's i r kuchin i 
yana oshirgan.

Download 5.53 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   90




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling