4-мавзу. Араблар ва Марказий Осиёнинг бошқа ўрта аср давлатлари ҳукмронлиги даврида амал қилган солиқлар

---

7-мавзу. Ўзбек хонликлари давридаги солиқ
муносабатлари

---

РЕЖА
:
Марказий Осиёда шайбонийлар ҳукмронлиги даврида
солиқлар тизимининг ўзгариши.
Хоразм хонлигида амал қилган солиқлар ва йиғимлар.
Бухоро амирлигининг солиқлари тизими.
Қўқон хонлигида солиқ муносабатлари.
1
2
3
4

---

1. Марказий Осиёда шайбонийлар ҳукмронлиги даврида
солиқлар тизимининг ўзгариши.

Балхаш кўли ва Сирдарёнинг қуйи оқимларидан то Днепр дарёсининг қуйи
оқимларигача бўлган улкан ҳудуд XI асрдан бошлаб Дашти қипчоқ деб
атала бошланди.

Қипчоқлар ва бошқа туркий қабилалар ҳукмронлиги остида бўлган бу
ҳудудни 1236 йилда Ботухон ўзининг турк-мўғул қўшинлари билан
эгаллади.

Тарихда Олтин Ўрда деб аталган бу давлат XIV аср бошларида икки қисмга
бўлиниб кетади.

Унинг шарқий қисми бўлган Оқ Ўрда тарихий манбаларда “ўзбеклар
мамлакати” деб ҳам юритилган.

---

Прпарпарпарпара 

---

Шайбонийлар давлатининг шаклланиши

XV асрнинг ўрталарига келиб, Жўжихоннинг бешинчи ўғли Шайбоний 
уруғидан бўлган Абулхайрхон (1412-1468) кўчманчи ўзбеклар давлатига 
асос солади.

Бу даврда темурийлар ҳукмронлик қилаётган Мовароуннаҳрда ўзаро 
урушлар ниҳоятда кучайиб кетган эди.

Бундан фойдаланган Абулхайрхон Сирдарёнинг ўрта оқимидаги бир қанча 
шаҳарларни ҳамда Хоразмнинг бир қисмини босиб олиб, темурийлар 
давлатининг ён қўшниси бўлиб қолади.

Абулхайрхоннинг вафотидан кейин инқирозга учраган бу давлат XV 
асрнинг 80 йилларида Муҳаммад Шайбонийхон (1481-1510) томонидан 
қайта тикланади.

---