Mavzu: Boltiqbo`yi mamlakatlari pensiya ta`minoti tizimining aholini ijtimoiy himoya qilishdagi ahamiyati. Bajardi

O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O`RTA MAXSUS
TA`LIM VAZIRLIGI
MIRZO ULUG`BEK NOMIDAGI O`ZBEKISTON MILLIY
UNIVERSITETI
“IQTISODIYOT” FAKULTETI
“MAKROIQTISODIYOT” KAFEDRASI

KURS ISHI

Mavzu: Boltiqbo`yi mamlakatlari pensiya ta`minoti tizimining aholini ijtimoiy himoya qilishdagi ahamiyati.


Bajardi: 5520100 – ijtimoiy ish (pensiya ta`minoti) yo`nalishi talabasi Eshmuminov Asilbek
Ilmiy rahbar: i.f.d., prof Vaxabov. A.V
Topshirilgan sana:
Baho:


Toshkent – 2022
MUNDARIJA
Kirish.................................................................................................................. 3
1. Boltiqbo‘yi mamlakatlarida pensiya ta’minoti tizimi va uni rivojlanish tendensiyalari .....................................................................................................5
2. Boltiqbo‘yi mamlakatlarida aholini ijtimoiy himoya qilish tizimining umumiy va farqli jihatlari .................................................................................................11
3. Boltiqbo‘yi mamlakatlari aholini ijtimoiy himoya qilishga qaratilgan chora - tadbirlar...............................................................................................................17
Xulosa..................................................................................................................25
Foydalanilgan ilmiy adabiyotlar..........................................................................26

Kirish
Mavzuning dolzarbligi. Dunyodagi globallashuv jarayonlarida jahondagi ko`plab mamlakatlarda yuz berayotgan demografik va ijtimoiy muammolar pensiya tizimlarining asosiy muammolariga aylanib bormoqda. Bu holatning Boltiqbo`yi mamlakatlarda pensiya ta'minotiga ijtimoiy xarajatlarning ko‘payishi, aholi yosh tarkibining jiddiy o‘zgarishlari (aholining keksayishi) va boshqa ko‘rsatkichlar tizimi bilan izohlash mumkin. 1991 yilda Sovet Ittifoqi parchalanganidan keyin Boltiqbo'yi mamlakatlari Estoniya, Latviya va Litva o'sib borayotgan demografik, ijtimoiy va iqtisodiy xavflarni yumshatish asosiy jihatlaridan biridir, ularning ijtimoiy ta'minot tizimlari sobiq Sovet Ittifoqi tizimidan meros bo'lib qolgan pensiya yoshining pastligi (ayollar uchun 55, erkaklar uchun 60),¹ va pensiya xarajatlarini moliyalashtirish bevosita davlat byudjetidan ekanligi. Boltiqbo`yi mamlakatlarda pensiya tizimi va boshqa ijtimoiy sohalarda bir qancha muamolarni keltirib chiqardi.
Butun jahon mamlakatlarida pensiya tizimini qayta tashkil qilishning maqsadi keksayib qolgan shaxslarni kambag‘allikdan ishonchliroq himoya qilishni ta’minlash va iqtisodiy o‘sishga ta’sir ko‘rsatishdan iborat. Shubhasiz, pensiya ta’minoti masalalari har qanday davlatning siyosiy hayotida muhim o‘rin egallaydi. Chunki davlatning, yoshi yetib mehnat faoliyatini tugatgan fuqarolari oldidagi ijtimoiy-iqtisodiy javobgarligining shakllanishi sharoitida pensiya ta’minoti masalalari eng muhimlaridan biri sanaladi.