& Tildin` ja`miyetlik xιzmeti

& Janapay
Ga`pke yamasa ga`ptegi o`zi qatnaslι so`zge qosιmsha ma`ni beretug`ιn ko`mekshi so`zlerge janapay dep ataladι.
Janapaylar so`z tu`rlewshi ha`m so`z jasawshι qosιmtalar menen o`zgermeydi. Ga`p ag`zasι bola almaydι.
Janapaylar ga`p ishinde so`z ha`m ga`plerge soraw, ayιrιw-sheklew, ku`sheytiw ha`m modallιq ma`nilerdi beredi.
Janapaylardιn` ma`nisine qaray tu`rleri.
Janapaylar qollanιw ma`nisine qaray soraw janapayι, ayrιw sheklew janapayι, ku`sheytiw manapayι, modallιq janapayι bolιp, to`rt tu`rge bo`linedi.
1. Soraw janapaylarι.
Soraw janapaylarιnιn` ma`nisin ba, be, ma, me, pa, pe, she ko`mekshi so`zleri bildiredi. Bul janapaylar qatnasqan ga`pten sorawlιq ma`ni an`latadι. Mιs: Da`rya baylang`an? Usι o`zimizdin` A`miwda`rya ma? Ιras aytasan` ba?
Ba, be, (ma, me, pa, pe,) soarw janpaylarι so`zlerge dizbeklesip qollanιlg`anda, sol qa`lpin o`zgertpeydi: mιs: ko`rip tursan` ba? Jaman diyxan bolmaydι. Salιgershilikke olardι u`yretiw an`sat boldι ma, ba`rin bilesen`. Aytpadιn` ba usιlardι. Ba, be, (ma, me, pa, pe,) janapaylarι ekinshi bettegi so`zlerge birigi pte qollanιladι.
Bunday jag`dayda sol janapaylar betlik qosιmtalardιn` aldιna kelip, bι, bi, (mι, mi, pι, pi,) tu`rinde o`zgerip aytιladι ha`m sol o`zgergen tu`rinde jazιladι: Mιs: -Qalay, sawsap qalg`an joqpιsan` soldat? –dedi ku`lip. –Amanbιsan` qutlι dalam?-dedi a`ste g`ana.
2. Ayrιw- sheklew janapaylarι.
Ayrιw-sheklew janapaylarιnιn` toparιna tek, g`ana, tek g`ana, bolsa, gillen`, gilkiy, ιlg`ιy, ha`tteki. Ko`mekshi so`zleri kiredi. Bul janapaylar o`zleri qatnaslι so`zleri basqa so`zlerden bo`leklep, ayrιw-sheklewshilik ma`ni beredi.