1-§ dintaniw pániniń maqseti hám waziypalari j

Pravoslavie: (shın isenim) Xristianlıq dini ekige bóliniwiniń diniy sebebi Batıs shirkewiniń papanı bárshe xristianlardıń joqarı baslıǵı dep esaplawı, múqáddes ruwxtıń ata-qudaydan hám bala-qudaydan kelip shıqqanlıǵı haqqında táliymatı sebeb boldı. Pravoslavlar múqáddes rux – tek ǵana quday-atadan kelip shıqqan dep esaplaydı. Pravoslav táliymatına «Múqáddes úshlik» - qudaydıń qanday da bir waqıtta jalǵız, hám úsh túrli formada (ata-quday, bala-quday hám múqáddes ruwx) payda bolıwına isenim, insandı tuwma gúnálı dep biliw, Iisustıń insan kórinisine kirip óz tárepdarların gúnádan azat etiw ushın ózin qurban qılǵanın tán alıw, aqiretke hám qayta tiriliwge isenim hám basqa kiredi. Isenimniń tiykarın Bibliya hám múqáddes ráwayatlar quraydı. Pravoslavie shirkewinıń katolik shirkewinen ayırmashılıǵı, pravoslaviyada birden bir diniy oray, shirkewlerdiń birden bir baslıǵı joq. Bul jaǵday dúnyalıq sebeplerden basqa, pravoslaviyanıń dáslepki xristianlıqtıń policentrikalıq dástúr ámel qılǵan. Házirgi waqıtta pravoslaviyada 15 Avtokafel (ǵárezsiz) shirkew bar bular Konstantinopol, Aleksandriya, Antioxiya, Ierusalim, Rus, Gruziya, Serb, Rurmn, Bolgar, Kipr, Ellada, Alban, Polyak, SHex hám Amerika shirkewleri. Bul shirkewler túrli jámiyetlik shárayatlarda is kórgenligi ushın túrli siyasiy baǵdarlarına iye bolıp, zamanıń aktual máselelerine túrli qatnaslar beriledi. 1961-jıldan baslap ulıwma pravoslav keńesi ótkerilip kelinbekte.
Pravoslaviyada hárbir adamnıń 3 tuwılǵan kúni boladı degen táliymat alǵa súriledi.

• 
  Birinshi kún – bul adamnnıń tuwılǵan kúni, biraq bul áhmiyetli kún emes, sebebi ol adam, jaqsı adam yamasa jaman adam bolama bul belgisiz.
  
• 
  Ekinshi tuwılǵan kúni – bul onıń shoqıntırılǵan kúni. Bul birinshi kúnnen áhmiyetlirek. Sebebi ekinshi kúni adam máńgi jasaw ushın huqıqqa iye boladı. Biraq ol jaqsı xristian bolama bul belgisiz.
  
• 
  Sonıń eń áhmiyetli tuwılǵan kún – bul adamnıń ólgen kúni. Bul álbette taftalogiyalıq pikir esaplansada. Bul júdá áhmiyetli, sebebi bul kúni adamnıń táǵdiri yaǵnıy onıń máńgi azab shegiw ushın dozaqqa túsiw yamasa máńgi házlikte jasaw ushın beyishke túsiw máselesi sheshiledi.
  

Pravoslaviyada xristianlıq 7 sırlı máresimi ózgeshe orın iyeleydi. Bular shoqıntırıw, nan hám vino tartıw, ruxaniydıń ataǵın beriw, táwbe etiw, mira súrtiw, múqáddes zaytun mayın súrtiw, neke máresimi.