1 1- mavzu: Oziq- ovqat mahsulotlarining kimyoviy tarkibi va to‘yimliligi. Reja

Qayta ishlangan sut mahsulotlari 
Sut konservalari ishlab chiqarish sut tarkibidagi suv miqdorini keskin 
kamaytirish va shu asosda sut tarkibida asosiy ozuqaviy moddalarning 
konsentratsiyasini oshirishdan iborat. 
Sut konservalari sutni konservalash usuliga qarab quyidagi turlarga bo‘linadi: 
qand qo‘shib (quyultirilgan sut konservalari); sterilizatsiya qilish yo‘li bilan 
(bankalarda quyultirib sterilizasiya qilingan konservalar); suvini batamom qochirish 
yo‘li bilan konservalangan (quritilgan sut mahsulotlari). 
Quyultirilgan sut konservalari(сгущенное молоко). Bu guruhga qand qo‘shib 
quyultirilgan tabiiy sut, qand qo‘shib quyultirilgan qaymoq, qand va kakao qo‘shib 
quyultirilgan sut, qand va qahva qo‘shib quyultirilgan sut va shunga o‘xshash 
konservalar kiradi. 
Quruq sut tarkibida ko‘p miqdorda to‘liq qiymatli oqsil moddalari, kalsiy va B 
guruh darmondorilari mavjudligi uchun yuqori ozuqaviy ahamiyatga egadir. 
Quruq sutlarni ishlab chiqarish tabiiy sut tarkibidagi 95—97% suvni quritish 
yo‘li bilan mahsulotdan chiqarib yuborishga asoslangan. Sut tarkibidagi suv 
miqdorini belgilangan darajagacha kamaytirish mikroorganizmlarning yashash 
sharoiti uchun noqulay sharoit tug‘diradi. Ular bu sharoitda uzoq muddat 
saqlaganda esa asosan qirilib bitadi. 
Muzqaymoq sut yoki meva-rezavor meva xomashyo aralashmalariga 
stabilizatorlar qo‘shib kuvlash, muzlatish yo‘li bilan olinadigan shirin, rohatbaxsh 
oziq-ovqat mahsuloti. U uglevod, yog‘, oqsil, ma’danli tuzlar va darmondorilarga 
boy. 
Muzqaymoq ishlab chiqarish uchun qaymog‘i olinmagan va qaymog‘i olingan sut, 

---

156 
Nazorat savollari. 
1.Pishloqlar haqida tushuncha bering? 
2.Qattiq shirdon pishloqlarini ayting? 
3.Yumshoq shirdon pishloqlari haqida ma’lumot bering? 
4.Namakobli pishloqlarni ayting? 
5.Achitilgan sut pishloqlari haqida ma’lumot bering? 
6.Yumshoq pishloqlarni ayting? 
7.Sut konservalari tayyorlash jarayonini tushuntiring? 
8.Quyultirilgan sut konservalari haqida ma’lumot bering? 
9.Muzqaymoqlar haqida ma’lumot bering?