1. ayiqtovondosнlar oilasi – ranunculaceae. Morfologik ta'rifi

GULTOJIHO‘ROZDOSНLAR OILASI- AMARANTHACEAE

Morfologik ta'rifi: Bu oila vakillari bir yillik o‘t, ba'zan chalabuta va daraxt o‘simliklardir. Oilaning hozirgi vaqtda 65 ta turkum, 900 ta turi ma'lum bo‘lib, ular tropik va subtropik mintaqalarda tarqalgan. Ularning poyasi tik yoki yoyilib er bag‘irlab o‘sadi.Barglari tekis,bandli,navbatlashib yoki qarama-qarshi joylashgan, yonbargchasiz. Gullari bir jinsli yoki ikki jinsli,boshoqsimon to‘pgul hosil qiladi. Gulqo‘rg‘oni oddiy,3-5 bargchali,oqimtir yashil yoki sarig‘ish –ba'zan to‘q qizil rangli,changchisi gulqo‘rg‘on bargchalarining soniga teng (3-5).Tugunchasi ustki, 2-3 tumshuqli,bir uyali,bir yoki ko‘p urug‘kurtakli. Mevasi yong‘oq yoki ko‘sakcha.Urug‘lari sharsimon, yasmiqsimon va yaltiroqdir.Eshak sho‘ra oilaning begona o‘t sifatida keng tarqalgan vakillaridan biri hisoblanadi.Bu o‘simlikning tuplari mavsumda 500000-1000000 gacha urug‘ beradi.

Ahamiyati: Oila vakillaridan em-xashak, manzarali o‘simlik sifatida xo‘jalikda foydalaniladi, ayrimlarining urug‘lari oziq-ovqat tayyorlashda ishlatiladi.

Machin: * ♂ P₅A₅; * ♀ P₅G ₍₃₎

Amaranthus retroflexus-eshaksho‘ra, machin, qayrilgan tojixo‘roz: A.caudatus-mushuk quyruq: Celosia cristata-gultojixo‘roz: Gomfrena- gomfrena.