1. kirish nazariy materiallar reja

azotli o‘g‘itlarning 25% kuzda, azotli o‘g‘itlarningqolgan qismi erta bahorda kurtaklar 
yozgunga qadar solinadi. Agar fosforli va kaliyli o‘g‘itlar kuzda solinmagan bo‘lsa, ular 
bahorda azotli o‘g‘itlar bilan bir vaqtda solinadi. Azot yuvib ketmasligi uchun kuzda 
ammoniy shaklida solinadi. U toklarning kuzgi-qishgi o‘sish va ildizlarining faoliyati
uchun zarur. Kuzda azot solingandan keyin tokzor sug‘oriladi. 
Toklarga qo‘shimcha oziq shu yilgi hosil uchun meva tugish va kelgusi yil 
uchun hosil navlari (elementlari) vujudga kelishi uchun oziq moddalarni ko‘p 
miqdorda talab qiladigan davrda beriladi. Tok gullashiga 15-20 kun qolganda 
gektariga 60 kg azot, 45 kg fosfor va 15 kg kaliy berib birinchi marta qo‘shimcha
oziqlantiriladi (sof oziq modda hisobida). Birinchi o‘g‘it solinganda 20-25 kun o‘tgach 
birinchi marta solingandagi miqdorda o‘g‘it solib, ikkinchi marta oziqlantiriladi. 
Ammo tok yaxshi o‘sganda ikkinchi qo‘shimcha oziqlantirishda azot solinadi.
Suv kuchli sizib o‘tishi natijasida azotli o‘g‘itlar yuvilib ketishi mumkin 
bo‘lgan shag‘alli erlarda azotli o‘g‘itlarni yaxshisi ikkiuch marta qo‘shimcha 

---

75 
oziqlantirilganda solish maqul, bu ishni tok gullab bo‘lgandan keyin 20 kundan
kechiktirmasdan tugallash lozim. Chuchuk sizot suvlar yuzada joylashgan 
sug‘orilmaydigan tokzorlarda fosforli va kaliyli o‘g‘itlar kuzda yoki erta bahorda azotli 
o‘g‘itlar bilan bir vaqtda solinib, o‘suv davri davomida ham oziqlantiriladi. Qishda 
sho‘ri yuviladigan erlarda o‘g‘itlar erta bahorda, toklarni ochishdan oldin yoki er yuvib
bo‘lingan zaxoti solinadi.O’g‘itlar ikki-uch yilda bir marta chuqur (50-60 sm)  qilib
qator oralatib solinadi, shu bilanbir vaqtda er PRVN-2,5 markali mashina bilan 
yumshatiladi.