1-mavzu. Maktabgacha yoshdagilar jismoniy madaniyati. Mashgʻulot turi: ma’ruza Mavzu rejasi

Gimnastika mashqlari maktabgacha yoshdagilar jismoniy tarbiyasi 
jarayonning asosiy vositalaridan biri ekanligini ilmiy nazariy va amaliy asosi 
yaratilgan. 
Mashg‘ulotlar davomida quyidagilarga asosiy e’tibor qaratilishi lozim: 
- mashg‘ulotlarning muntazamligi;
- jismoniy mashqlarni va boshqa harakat malakalarini yaxshi shakl lanishi va 
ko‘nikmaga aylanishi hamda salomatligiga ijobiy ta’sir ko‘rsatishi uchun 
mashqlarni bir-ikki kun emas, qator kunlar davomida 2—3 mahal takrorlab turilishi 
lozimligi;

---

- ertalabki gimnastika bilan shug‘ullanish, o‘yinlar o‘ynash, rolikli chang‘i, 
konkilarda yurish va boshqalar - mashqlarni bajarish yoki uni o‘zlash tirish 
jarayonida yuklamani asta-sekin oshirib borish zaruriy qoidaga aylantirish;
- gimnastika mashqlari quvnoq kayfiyat berishi uchun mashqlarni va o‘yinlarni 
har bir bolaning o‘ziga mos holda tanlash;
- eng kichik yoshdagilar uchun asosan “taqlid” mashqlaridan foyda lanish; - 
mashqlarga qiziqtirish uchun bolada faol harakatlanish ista gani uyg‘otish, 
mashqlarni bajarganligi uchun ularni nisbatan ko‘proq maqtash, rag‘bat lantirishni 
ahmiyati katta. 
Quyida biz 1 yoshdan 3 yoshga to‘lganlar uchun gimnastika mashqlarining 
kompleksini tavsiya qildik. 
Bir yoshdan bir yarim yoshgacha bo‘lgan bolalar uchun gimnastika 
mashqlari kompleksi: 

---

1-mashq (12-rasm). Qo‘llarni bukish va yozish (halqa bilan). Dastlab ki holat sherik 
(bola yoki katta odam) bilan turib, 6—10 marta takror lanadi. 
2-mashq. Tizzalarni ushlab mustaqil ravishda o‘tirish va dastlabki ho latga qaytish. 
Dastlabki holat— chalqancha yotish. 3—6 marta takrorlanadi. 
3-mashq (13-rasm). Umurtqa pog‘onasini zo‘riqtirib egish. Mashq qorin bilan (stolda 
yoki qattiq kushetkada) oyoqlarni katta odamga qaratib yotqzib bajariladi. 
4-mashq. Halqa bilan cho‘nqayib o‘tirish. Mashg‘ulot dastlabki holatdan turgan 
holatda (polda) sherik (bola yoki katta odam) bilan bajariladi. Katta odamning ko‘rsatmasi 
bilan bola o‘tiradi, keyin oyoqlarini rostlab oyoq uchida turadi. Oyoqlar parallel qo‘yiladi.