2. Havo gigiyenasi, havoning tarkibi, fizik va kimyoviy hususiyatlari suv va tuproq gigiyenasi. Reja


Odam organizmida issiqlik almashinuvining boshqarilishi


Download 354.51 Kb.
Pdf ko'rish
bet5/20
Sana20.11.2023
Hajmi354.51 Kb.
#1789794
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   20
Bog'liq
2-mavzu gigiena 4ks

Odam organizmida issiqlik almashinuvining boshqarilishi. 


Odam organizmida issiqlik almashinuvi kimyoviy va fizikaviy usullar 
yordamida boshqariladi. 
Odam organizmida issiqlik almashinuvini kimyoviy usulda boshqarilishi 
quyidagicha bo`ladi: 
1. Havo harorati past bo`lganda (+15º va past) organizmda ovqat moddalarining 
parchalanishi kuchayib, issiqlik energiyasining hosil bo`lishi ko`payadi. 
2. Havo harorati + 25º dan yuqori bo`lganda ovqat moddalarining parchalanishi 
pasayadi, issiqlik energiyasi hosil bo`lishi kamayadi. 
Odam organizmida issiqlik alamashinuvining fizikaviy usulda boshqarilishi 
quyidagicha bo`ladi: 
1. Havo harorati past bo`lganda terining qon tomirlari torayadi, terida qon aylanish 
susayadi, qonning ko`p qismi ichki a`zolar va to`qimalarga o`tib, ularni sovuq ta`siridan 
himoya qiladi. Teridagi qon tomirlari toraygani uchun organizmdan tashqi muhitga 
issiqlik ajralishi kamayadi. Buning natijasida organizm o`zini sovuq urishdan himoya 
qiladi. 
2. Havo harorati yuqori bo`lganda terining qon tomirlari kengayadi va 
organizmdan tashqi muhitga issiqlik ajralishi ko`payadi. Buning natijasida organizm 
o`zini issiq urushidan himoya qiladi. 
Havo namligi. 
Havo namligi havodagi suv bug`lari miqdoriga bog`liq. Havodagi suv bug`lari 
miqdori o`zgaruvchandir. Yog`ingarchilik ko`p bo`ladigan hududlarda havo namligi 
yuqori bo`ladi. Masalan, Rossiyaning Sankt-Peterburg shahrida yiliga170 kun yomg`ir 
yog`adi, Samarqandda-60kun. 
Havo namligi quyidagi turlarga bo`linadi: 
1. Mutloq (absolyut) namlik. 
2. Maksimal namlik. 
3. Nisbiy namlik. 
Nisbiy namlik. 
Odam hayoti va faoliyati uchun muhim ahamiyatga ega. Nisbiy namlik foiz 
hisobida baholanadi. 
Havo harorati +16+20º, nisbiy namlik 40-60%, havo harakati sekin (yengil 
shabada) bo`lsa odam sog`lig`i va faoliyati uchun eng qulay ob-havo sharoiti 
hisoblanadi. 
Jismoniy mashg`ulot bajarganda esa havo harorati +20º, nisbiy namlik 30-40% 
bo`lsa eng qulay ob-havo sharoiti hisoblanadi. 
Havo harorati +25º bo`lsa, nisbiy namlik 20-25% bo`lishi kerak. 

Download 354.51 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   20




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling