3-kurs studenti Tayirov nuratdÍn JumanÍyaz ulÍnÍŃ

JUWMAQLAW
Urıs jıllarında Qaraqalpaqstannıń kóp mıńlaǵan miynetkeshleri qollarına qural alıp, Watanın qorǵaw ushın hárekettegi Sovet Armiyasınıń qatarına tezden jónep ketiw tilegin bildirdi. Máselen. komsomolec Ibrayım Ernazarov bılay dep jazdı: „Meni frontqa, aldınǵı poziciyalarǵa jiberiwińizdi ótinish etemen.Súyikli Watandı qorǵawdan artıq húrmetlirek is joq. Dushpan menen sońǵı tamshı qanım qalǵansha alısaman, al eger kerek bolsa, biziń ádil isimiz ushın janımdı da beremen“³⁷.
Balıq sanaatı jumısshılarınıń Moynaqtaǵı mitingine eki mıńnan aslam adam qatnastı. Burınǵı qızıl partizan Zimin ózinin patriotlıq sezimlerin bildirip shıǵıp sóylep, mınalardı ayttı: „Qural-jaraqtan jaqsı paydalana alaman. Voenkomattan meni Qızıl Armiya qatarına alıwın soranaman. Men óz ómirimdi Sovet vlastı ushın beriwge tayarman“.
1941-jılda Ózbekstan xalqı jámi 6, 5 million adamdı quradı, olardıń yarımı balalar hám ǵarrılardan ibarat bolsa, jaramlı adamlarımızdıń 50—60 procenti, anıqraǵı 1433230 kisi urısqa ketken. Solar arasında Qaraqalpaqstan ASSRı miynetkesh-leride bar edi.³⁸
Qaraqalpaq xalqı óziniń kóp ásirlik tariyxında qońsı xalıqlar menen hár tárepleme ekonomikalıq hám mádeniy baylanıslar ornatıp kelgen.Urıs jıllarında bolsa qońsı xalıqlar menen birgelikte ózleriniń watanın qorǵawda qızıl armiyanıń aldıńǵı qatarlarında turıp mártlershe urıslar alıp bardı.Sonday-aq front artında turıpta tuwısqan xalıqlarǵa kóplegen járdemler berip turdı. Misalı Avtonomiyalı respublika miynetkeshleri qaharman Leningradtı qorǵawshılar menen tıǵız doslıq baylanıslarına iye boldı. Qaraqalpaqstan miynetkeshleri Lenin qalasınıń qorǵawshılarına tuwısqanlıq járdem retinde 224 916 manat aqsha 5819 kilogramm gósh, 21614 kilogramm ǵálle, 37S0 kilogramm gúrish hám basqa da azıq awqat zatların jiberdi.
Qaraqalpaqstan miynetkeshleri qaharman Stalingradtı qorǵawshılar menende bekkem doslıq baylanısta boldı. Stalingradtı qorǵawshılarǵa tuwısqanlıq járdem retinde 87 mıń manat aqsha. 45.5 tonna gósh, 262 tonna biyday, 230 centiner ıslanǵan balıq, 293 centiner hár qıylı azıq-awqat zatları, 123,1 centiner gúrish, 1370 kilogramm qaq erik hám 280 kilogramm qawın qaq jiberildi.
Sovetler Soyuzındaǵı basqa da xalıqlar menen birge qaraqalpaq xalıqı da azat etilgen rayonlar menen oblastlardıń fashistlik qullıqtan qutqarılǵan xalqına tuwısqanlıq járdem qolın sozdı. 1942-jılı azat etilgen rayonlardaǵı xalıq ushın 77 gektar jerge ǵálle eginleri egildi, 1943-jılı 14500 bas mayda hám 1100 bas iri qaramal, 1944-jılı 20 mıń bas mayda hám iri qaramal jiberildi. Sovet Ukrainasınıń partizanları ushın 733577 manat, 4690 kilogramm ǵálle hám gósh jiberip, járdem kórsetildi. ³⁹
Juwmaqlap aytqanda kurs jumısı aldına qoyılǵan waziypalar tolıq túrde orınlandı dep esaplayman, hám berilgen dálillerge tiykarlanǵan maǵlıwmatlar arqalı qaraqalpaq xalıqıń qansheli mártligin, miynetkeshliligin hám ǵamqorshılıǵın kórsete aldım dep oylayman. Biz jaslar ata-babalarımızdıń islegen miynetlerin, erliklerin hesh qashan umıtıwǵa haqqımız joq.