5- mavzu. Tashkilot xodimlarini boshqarish va korxona qudratini boshqarish

Қуйидагилар ушбу усулнинг камчиликлари бўлади:

• 
  қул остидагиларнинг ташаббусини бўғиш, фақат битта нуқтаи назар тақдим этилганлиги сабабли барча муҳим омиллар ҳам ҳисобга олинмасликлари эҳтимоли вужудга келади;
  
• 
  муросага келиш усули, яъни бошқа нуқтаи назарни қабул қилиниши. Ушбу усул бошқарув вазиятларида юқори баҳоланади, чунки ёмон ниятлиликни камайтиради ва низони тез ҳал қилиш имкониятини беради;
  
• 
  муаммони ҳал қилиш усули. Бу усулда низоли вазиятни ҳал қилишнинг энг яхши вариантини топишга ҳаракат қилинади.
  

Низоларни ҳал қилишнинг усуллари ва воситалари ҳар хил бўлиши мумкин:
•шахсий (шахсли ёндошув);
•расмий (ишлаб чиқилган йўриқномалар, қоидалар асосида);
•ижтимоий (гуруҳлар ижтимоий ҳолатини ҳисобга олиш билан);
•юридик (қонун доирасидаги ҳаракатлар).


Шундай қилиб, меҳнат жамоаларидаги низоли вазиятларни бошқарса бўлади. Уларни бартараф қилишда раҳбарлар, менежерлар катта ўрин эгаллайди. Менежерлар вужудга келаётган низоларни ўз вақтида аниқлашлари ва уларни ҳал қилишлари, алоҳида ҳолларда вужудга келган вазиятларни рағбатлантиришлари ва улардан муаммоларни ҳал қилиш учун фойдаланишлари керак.


4. Xodimlarni boshqarish tizimi va uning tarkibiy qismlari

Ходимларга ишлаб чиқариш ёки бошқарув операцияларини бажарувчи ва меҳнат воситаларидан фойдаланиш билан мехнат предметини қайта ишлаш билан банд бўлган барча ишловчилар киради. Ходимлар қуйидагича ажратилади: ишчилар, раҳбарлар, мутахассислар ва техник ижрочилар.

Ходимларни бошқариш – бу жамоа ва алоҳида ходимларга улардан мақсадга мувофиқ фойдаланиш, уларни фаолият юритиши ва ривожланиши учун ташкилот мақсадларига эришишга йўналтирилган таъсир кўрсатишдир.


Ходимларни бошқаришнинг технологик жараёни қуйидагиларни ўз ичига олади:

• 
  одам ресурсларини режалаштириш;
  
• 
  ходимларни танлаш;
  
• 
  ходимларни танлаб олиш ва баҳолаш;
  
• 
  ходимларга ҳақ тўлаш ва рағбатлантириш;
  
• 
  касбга қайта йўналтириш ва мослашув;
  
• 
  ходимларни ривожланиши;
  
• 
  мавжуд ходимларни баҳолаш;
  
• 
  раҳбар ходимларни тайёрлаш, мартабани режалаштириш;
  
• 
  кўтариш, пасайтириш, бошқа ишга ўтказиш, ишдан бўшатиш;
  
• 
  ходимлардан фойдаланиш.