8-mavzu. Belgi bildiruvchi mustaqil so‘z turkumlari. Reja

Holat bildiruvchi sifatlar: abgor, aybdor, alag’da, alamzada, ayanchli, apoq-
chapoq, baravj, barkamol, barqaror, boxabar, bexabar, baxtiyor, bedor, besaranjom, 
2
Ҳозирги узбек адабий тили (Тошкент, Ўқитувчи, 1980,252-253-бетлар) дарслигида сифатлар маъносига 
кўра 8 та, "Узбек тили грамматикаси" (1 т., Тошкент, "ФАн", 1975, 301-305)да эса 9 та турга ажратилган. 
Академик грамматикада вазн-оғирлик билдирувчи сифатлар ҳажм-ўлчов билдирувчи сифатлардан ажратиб, 
алоҳида тур сифатида олинган. Биз дарсликка асосландик. 

---

bo’liq, vayron, voqif, gavjum, giryon, dabdala, darg’azab, yopiq, issiq, iliq, kir, 
ko’hna, luchchak, mal’un, marhum, mast, mast-alast, mashhur, mosuvo, muallaq, 
mulzam, muntazir, mushtoq, muhtoj, noqulay, navqiron, ochiq, olazarak, obod, 
ozod, osoyishta, osuda, pajmurda, palag’da, paxmoq, pachoq, pinhon, pokiza, 
semiz, sovuq, sokin, so’lg’in, tayyor, shay, hoziru nozir, toza, tarang, tashna, to’q, 
farovon, xom, xarob, xasta, xafa, xijil, xomush, xor, xursand, shalabbo, eski, 
qaram, qizg’in, qistalang, ho’l. 
Rang-tus bildiruvchi sifatlar: oq, qora, qizil, sariq, ko’k, zangori, alvon 
(rang-barang),, gungurt (qorasariq), moviy, nafarmon, ol (qizil), oq-qora, pushti 
(och qizil), jigar rang, kul rang, novvot rang, rang-barang, targ% ola, chipor, ola-
chipor, shafaq rang, zarg’aldoq, mosh-guruch (otdan ko’chgan), tilla rang, 
gunafsha rang. Ot tusini ifodalaydi; Saman, to’riq, chovkar, jiyron, bo’zto’riq. 
Shakl - ko’rinish bildiruvchi sifatlar: dumaloq, yassi, uzunchoq, 
cho’zinchoq, qiyshiq, to’garak, do’ng, tekis, do’mboq, do’ndiq, qabariq, botiq, 
jingalak, jikkak, lo’nda, lo’ppi, miqti, silliq, g’adir-budir, egri, adil (qomat), 
naysimon, sharsimon. 
Hajm-o’lchov bildiruvchi sifatlar: keng, tor, uzun, chuqur, chog’ (choqqina 
uy), yirik, jimitday, jajji, hayhotday, ixcham, mayda, mitti, azim, muazzam, 
mo’’jaz, katta, kichik, og’ir, vazmin, yengil, songsiz, bepoyon, tubsiz (ummon), 
teng, ulkan, ulug’.