«Инсон гўё дунёдек турли туман. У арзимас бўлсада, барибир беҳад улуғдир” Умар Хайём
ҒАРБ ФАЛСАФАСИДА ИНСОН
- Шарқ тафаккурида инсонга нисбатан
- юқорида қайд этилган ёндашувлар
- билан бир қаторда табиат, космос муаммолари ҳам
- қадимдан муайян ўрин эгаллаб келади. Бунда инсонга
- Улкан дунёдаги бир зарра сифатида
- қаралади. Аммо дунёга нисбатан космоцентрик
- ёндашув антик фалсафа
- ривожланишининг илк босқичларига кўпроқ
- хосдир. Дунёнинг мазкур талқинига мувофиқ
- биринчи ўринга Суқрот давридаёқ
- фалсафанинг диққат марказидан ўрин олган
- инсон ҳақида мулоҳаза юритиш учун ҳам тегишли
- замин ҳозирловчи дунё ва космос
- муаммолари чиқади.
- XIX асрдан бошлаб Европа фалсафий
- тафаккури Ф.Шеллинг, А.Шопенгауэр,
- М.Штирнер, С.Кьеркегор, Ф.Ницше, Н.Бердяев,
- А.Бергсон каби файласуфларнинг саъй-ҳаракат-
- лари билан инсон мавжудлигини индивидуал ва
- тарихий муайянлаштириш сари юз бурди.
- Ҳаёт, сезгилар, хоҳиш-ирода, иррационаллик
- тушунчалари махсус фалсафий таҳлил предме-
- айланди ва кейинчалик экзистенциализм,
- тига интуитивизм ва персонализм
- фалсафасида ривожлантирилди
«Дунёда энг аҳамиятлиси инсоннинг ўзидир, чунки у ўзи учун охирги нишондир»
И. Кант
М. Шелер
Инсон антропологияси ўрганадиган асосий муаммолар:
- Инсоннинг мазмун моҳияти
- Антропогенез
- Инсоннинг мавжудлиги муаммоси
- Инсоннинг маънавий ривожланиши
- Инсон эволюциясининг истиқболлари
- Инсоннинг эркинлиги ва жавобгарлиги
- Антропологик биоэтика муаммоси
Do'stlaringiz bilan baham: |