А. А. Азларова, М. М. Абдурахманова


Download 2.83 Mb.
Pdf ko'rish
bet77/172
Sana04.11.2023
Hajmi2.83 Mb.
#1746696
TuriУчебник
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   172
Bog'liq
Тижорат банкларининг актив ва пассивларини бошқарув

Кредитлаш тизими 
таркиби
 
Кредит субъекти 
Кредит объекти 
Қарздор 
Қарз берувчи 
Қарзга берилган кредит 
қиймати 


148 
учун унинг зарур муносабатлари - кредитнинг объекти ва субъектини билиш 
зарур. 
Тижорат банкларида кредитлаш жараёнини ташкил этишнинг ҳуқуқий 
асослари.Ўзбекистон Республикаси Марказий банкининг 2000 йил 2 мартдаги 
“Тижорат банклари кредит сиёсатига қўйиладиган талаблар тўғрисида”ги 
Низомга асосан банкнинг кредит сиёсатига қуйидагича таъриф берилади: 
“Банкнинг кредит сиёсати – кредитлаш жараёнида юзага келувчи рискларни 
бошқаришда банк раҳбарияти томонидан қабул қилинадиган чоралар ва 
услубларни белгиловчи ҳамда банк раҳбарияти ва ходимлари кредитлар 
портфелини самарали бошқаришга доир кўрсатмалар билан таъминловчи 
ҳужжатдир. Кредит сиёсати банкнинг кредит фаолияти мақсадларини аниқ 
кўрсатиши ва аниқлаб бериши шарт”. 
 
12.2.Кредитни ўзига ҳос хусиятлари 
 
Кредит иқтисодий категория сифатида юзага келиш сабаблари, унинг 
бошқа иқисодий категориялардан ажралиб турувчи хусусиятли белгилари
жумладн; унинг товарлилиги, фоиз асосида бошқа субъектга берилиши
маблағни вақтинчалик ўз эгасидан бошқа эгасига ўтишлилик ва бошқалари 
очиб берилган.
Ундан ташқари, қисқа муддатли кредитларни юридик шахс мақомини 
олмасдан фаолият кўрсатаётган якка тадбиркорлар ҳам олишлари мумкин. 
Юқоридаги субъектлар кредит олувчи сифатида фаролият кўрсаца, тижорат 
банклари ёки бошқа кредит муассасалари кредит берувчи субъект сифатида 
намоён бўлади. Лекин шуни таъкидлаш керакки, банклар банклараро 
кредитларда қарз олувчи субъект сифатида ҳам фаолият кўрсатадилар. 
Тор маънода кредитлаш объекти, кредит (ссуда) айнан қайси мақсад учун 
берилса, шу кредит объекти ҳисобланади ва кредит битими шу объект устида 
тузилади. 
Амалиётда 
қисқа 
муддатли 
кредитлар 
ишлаб 
чиқариш 
заҳираларининг турли элементлари учун берилади. Саноатда, масалан, банклар 
хомашё, асосий ва ёрдамчи материаллар, ёқилғи, таралар, тугалланмаган ишлаб 
чиқариш, тайёр маҳсулот ва бошқаларни 
кредитлашади. Савдода 
кредитлашнинг объекти бўлиб, товароборотдаги товарлар ҳисобланади. 

Download 2.83 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   172




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling