A. B. Pardayev, D. B. Urinbaeva, D. A. Islamova. O’zbek terminologiyasi


Download 2.71 Mb.
Pdf ko'rish
bet92/152
Sana21.09.2023
Hajmi2.71 Mb.
#1683461
1   ...   88   89   90   91   92   93   94   95   ...   152
3-topshiriq. «Ona tili» maktab darsligidan terminlarni toping va 
quyidagi jadvalni to‘ldiring. 
№ Manba nomi Termin 
Izohi 
Ma’nolari Metaforizatsiyalangan 
4-topshiriq. Mavzudagi istalgan termin yoki fikrni tanlang. 
«SWOT universal tahlil» metodi asosida tahlil qiling. 
S – kuchli tomon 
W – kuchsiz tomon 
O - imkoniyat 
T – xavf-xatar 
MUSTAQIL TA’LIM UCHUN TOPSHIRIQLAR 
1-topshiriq. Terminlarning nominativ vazifasiga koʻra oʻzingiz 
yashaydigan shahringiz hududidan turli tashkilot va muassasalarni 
nomlab kelayotgan terminlarni aniqlang. 
2-topshiriq. Ernst Begmatovning «Oʻzbek ismlari»(14600 ta) 
kitobidan zoologiyaga oid terminlarning metafora asosida koʻchishiga 
misol yozing va kichik lugʻat yarating. 


A.B.Pardayev, D.B.Urinbayeva, D.A.Islamova. O’zbek terminologiyasi 
154 
3-topshiriq. Mavzu yuzasidan 15 slayddan kam bo‘lmagan 
prezentatsiya va videorolik yarating.
4-topshiriq. So‘zning terminga, terminning so‘zga o‘zgarishi, 
obrazli so‘z va termin munosabatiga 10 ta misol toping. Har bir topgan 
misolni o‘tish jarayoni chizmasini chizing va qoliplashga harakat qiling.
5-topshiriq. Mavzu yuzasidan ilmiy-ommabop maqola yozing va 
«Samarqand universiteti» gazetasida nashr ettiring. 
3.5. O‘zbek terminologiyasida dubletlik 
Reja: 
1. Terminlarning sinonimligi. 
2. Dublet va sinonimning farqi. 
3. Dubletning hosil bo‘lish omillari. 
4. Dubletlarning turlari. 
Tayanch tushunchalar: dubletlik – absolyut sinonimiya, leksik 
dubletlar, absolyut sinonimlar, mutlaq sinonimlar, leksik dublet
morfologik dublet, sintaktik dublet, etimologik dubletlar va sohalararo 
dubletlar. 
Tillarda, jumladan, o‘zbek tilida ham biror tushunchani ifodalash 
maqsadida, avvalo, bitta lug‘aviy birlikdan foydalaniladi. Shu bilan 
birga, muayyan bir tushuncha ikki va undan ortiq lug‘aviy birlik 
vositasida ham ifodalanadi. Bunday lug‘aviy birliklar shaklan har xil
bo‘lsa-da, faqat bitta ma’noni anglatadi. Tilshunoslikda, xususan, 
terminshunoslikda bunday leksemalar qatori xilma-xil atalayotganligini 
ta’kidlab o‘tamiz. Masalan: dubletlikabsolyut sinonimiya
1
; leksik 

Download 2.71 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   88   89   90   91   92   93   94   95   ...   152




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling