B. Аbidov, О. G‘. Аzimov, U. А. Ziyamuhamedova neft-gaz sintezi аsоslаri
Siklogeksanni tor benzin fraksiyalari (68-85ºC)dan
Download 3 Mb. Pdf ko'rish
|
- Bu sahifa navigatsiya:
- 7.2. Benzolni gidrirlab siklogeksan ishlab chiqarish
|
7.1. Siklogeksanni tor benzin fraksiyalari (68-85ºC)dan
ajratib olish Rossiyada qazib chiqariladigan Suraxan va Emben neftlari naften uglevodorodlarga boy (benzin fraksiyasida 7,4% siklogeksan, 4–6% gacha metilsiklopentan bor). Аluminiy xlorid katalizatorida 80ºC da benzin fraksiyasidagi metilsiklopentanni izomerizatsiyalab siklogek- sanga aylantiriladi: Benzol, n–geksan, metilsiklopentan va siklogeksan o‘zaro aze- otrop aralashma hosil qilishi bois rektifikatsiya usuli bilan benzin fraksiyasidan toza siklogeksanni ajratib olish imkoniyati yo‘q. Shu sababli siklogeksanni metanol bilan azeotrop haydash orqali (siklo- geksanning tozaligi–91%) yoki suvsiz fenol bilan ekstrfaol haydash yo‘li bilan ajratib olinadi. Ushbu usullar yuqori darajali toza siklogeksanni olishga imkon bermaydi. 80°C alCl 3 Ch 3 58 7.2. Benzolni gidrirlab siklogeksan ishlab chiqarish Benzolni gidrirlash quyidagi tenglama orqali ifodalanadi: Jarayon ko‘p miqdorda issiqlik ajralib chiqishi bilan boradi. Jara- yonni sharoitlari tanlash ilk xomashyo benzolning sifatiga bog‘liq. Koksokimyo benzoli ishlatilganda, tarkibida bir qancha oltingu- gurtli birikmali qo‘shimchalari bois jarayon nikel, molibden, kobalt sulfidlarida olib boriladi. Ushbu katalizatorlar oltingugurtli birikma- lar bilan zaharlanmaydi, ammo ular kam faollikka egaliklari sababli jarayon yuqori temperatura (350–370ºC) va bosim (300 atmosfera) da olib boriladi. Ushbu sharoitlarda gidrirlash bilan birga gidrotoza- lash ham ketadi. Jarayon nikelli va platinali katalizatorlar ishtirokida 150–200ºC haroratda hamda 50 atmosfera gacha bosim ostida olib boriladi, bi- roq xomashyoda katalizatorni zaharlovchi oltingugurtli birikmalar bo‘lmasligi shart. Gidrirlashda ishlatiladigan vodorod ham oltingu- gurtli birikmalardan tozalangan bo‘lishi kerak. Nikel va platinali katalizatorlarda gidrirlab ajratib olingan siklo- geksanni rektifikatsiya qilinish zarurati yo‘q; u 99% tozalikka ega. Bu juda ahamiyatli, chunki tola ishlab chiqarishda siklogeksandagi qo‘shimchalar miqdori 0,1% dan ortmasligi kerak. Download 3 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|