B. J. Boltayev, A. R. Azamatov, G. A. Azamatova, B. S. Xurramov nazariya, algoritm, dastur toshkent 2013

Menyu 
nomi 
(ingliz) 
Menyu nomi 
(rus) 
Menyu 
nomi 
(o‘zbek) 
Tezkor 
klavishlar 
Menyu buyruqlari 
vazifalari 
F
ile 
Файл
Fayl
Alt + F
Asosiy dastur kodi fayl-
lari bilan ishlash
E
dit 
Правка
Tahrir
Alt + E
Dastur
matnini
tah-
rirlashga imkon berish
S
earch 
Поиск
Qidiruv
Alt + S
Dastur
matnidagi
ma’lumotni izlash va al-
mashtirish
R
un 
Запуск
Ishga tu-
shirish
Alt + R
Dasturni turli holatlarda
ishga tushirish
C
ompile Компиляция
Kompi-
lyatsiya
Alt + C
Dasturni kompilyatsiyasi
va kompilyatsiya qilin-
gan alohida modullarni
birlashtirish
D
ebug 
Отладка
Sozlash
Alt + D
Dasturni
sozlash
(tu-
zatish)
T
ools 
Инструменты Vositalar
Alt + T
Xabarlar bilan ishlash,
qo‘shimcha
vositalarni
chaqirish
O
ptions 
Выборки
Tanlovlar
Alt + O
Integrallashgan
muhit
parametrlarini tanlash
W
indow Окно
Oyna
Alt + W
Integrallashgan muhitda
oynalar bilan ishlash
H
elp 
Помощь
Yordam
Alt + H
Ma’lumotlar
sistemasi
bilan ishlash

---

11

Tezkor klavishlar juftligini ko‘rishni osonlashtirish uchun dastur ijodkorlari
kerakli harflarni
to‘q qizil
rangda ifodalashgan.
Endi Turbo Turbo Pascal integrallashgan muhitining asosiy menyulari bilan
tanishamiz. Shuni aytib o‘tish lozimki, ba’zi buyruqlarning tezkor klavishlari
buyruq nomida to‘q qizil rangda ifodalangan belgiga mos holdagisidan farqli ish-
lashni osonlashtirish uchun menyu buyrug‘i satrida qo‘shimcha ravishda
ko‘rsatilgan bo‘lishi mumkin. Qiyoslash uchun quyida ba’zilarini keltiramiz. Qol-
ganlarini buyruq nomida to‘q qizil rangda ifodalangan belgiga mos holda o‘zingiz
aniqlab olishingiz mumkin.