B. S. Jamilova f. S. Safarov ona tili va bolalar adabiyoti fanidan ilmiy termin va tushunchalar


Download 387.41 Kb.
bet102/194
Sana13.01.2023
Hajmi387.41 Kb.
#1092258
1   ...   98   99   100   101   102   103   104   105   ...   194
Bog'liq
O`QUV LUG`ATI

SOʻZNING VAZIFALARI Soʻzni (leksik birlikni) nutqda ishlatishdan kuza­tilgan maqsad va vazifalar. Soʻz nutqda quyidagi vazifalarga ega boʻladi: 1) nut­qiy aloqa vazifasi (q. Soʻzning nutqiy aloqa vazifasi); 2) nomlash vazifasi (q. Soʻzning nomlash vazifasi); 3) estetik vazifa (q. Soʻzning estetik vazifasi).
SOʻZNING TASHQI SHAKLI Soʻzning tovush tomoni, urgʻu va boshqa vosi­talar tufayli fonetik yaxlitligi, boʻgʻin xususiyatlari.
SOʻZSHAKL Soʻzning nutqda qatnashadigan muayyan koʻrinishi. Masalan, togʻ havosi, togʻda yurmoq, togʻga bormoq birikmalaridagi togʻ, togʻda, togʻga soʻzlari togʻ soʻzining uch soʻzshaklidir.
STRUKTURAL LINGVISTIKA ayn. Strukturalizm.
STRUKTURALIZM (lot. strukture – tuzilish, qurilish) Tilshunoslikda til kom­po­nentlarining ichki munosabatlarini, oʻzaro bog‘liqligini, tilning tuzilish tomonini yoritish asosiy maqsad qilib qoʻyilgan yoʻnalish. Strukturalizmning aso­siy yoʻna­lishlari quyidagilar: 1) Praga lingvistik maktabi; 2) Amerika struk­turalizmi; 3) Ko­pen­gagen maktabi; 4) London lingvistik maktabi.
SO‘ZNING ICHKI TOMONI Soʻzning mazmun tomoni.
SUBYEKTIV BAHO SHAKLI Soʻzlovchinimg narsa-predmetga boʻlgan sub­yek­tiv munosabatini (bahosini) ifodalovchi (ot turkumiga xos) soʻz shakli. Masa­lan, otlarning erkalash shakli: opajon, bolaginam kabi.
SUN’IY TIL Tabiiy (bor boʻlgan) tillar unsurlaridan xalqaro aloqa uchun yor­damchi vooita sifatida yaratiladigan til: esperanto (q.), interlingva (q.), ido (q.)
SO‘NG JOYLASHUV O‘zaro bogʻlangan (aloqadagi) unsurlardan birining ke­yin­da joylashuvi: Keldi u (eganing keyin joylashuvi).
SO‘NG QO‘SHIMCHA Soʻzga soʻng (ket) tomonindan qoʻshiladigan qoʻshim­cha: xizmatchi, paxtakor, chiroyli, kuchsiz kabi.
SUPPLETIVIZM (lot. supplitivis – toʻldiruvchi, qoʻshimcha) Ayni bir soʻzga mansub ikki soʻz shaklining alohida-alohida soʻzlarda ifodalanishi. Masalan, birinchi va ikkinchi shaxs birlik kishilik olmoshlarining men, sen soʻzlari bilan, koʻp­li­gi­ning esa biz, siz soʻzlari bilan ifodalanishi.

Download 387.41 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   98   99   100   101   102   103   104   105   ...   194




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling